Wilgen in Bellegarde

We snoeien wat mooie gele soepele takken van een schietwilg. Nu niet om van de schors een tinctuur te maken, maar wel om er het geraamte van een lamp mee te construeren.
In een van de oude populieren ontdek ik een brok hars vermengd met bevroren water (ijs dus) van wel 40 cm lang. Ik neem een stuk mee om te laten ontdooien. Een nieuwe bereidingswijze??

Er wachten nog allerlei boomknoppen op mij om er glycerinemaceraten van te maken. Alleen is het nu veel te koud en ook nog enkele weken te vroeg. Misschien krijg ik begin april nog een kans. Van Grove den, Linde en Zwarte bes moet het dan nog kunnen.
De zwarte bessen knoppen als glycerinemaceraat zijn vooral bekend om hun stimulerende werking op de bijnieren (cortisone-like) en worden daardoor gebruik bij reumatische en allergische klachten. Voor de gewrichten is Zwarte bes goed te combineren met Esblad en Berkensap.  

S’avonds in Bellegarde nog even alleen de donkerte van de natuur getrotseerd. ‘Het is toch pikkedonker’ zegt Marleen en gelijk heeft ze. Maar toch trek ik er op uit, de donkere silhouetten van de populieren tegemoet. Af en toe lijken ze werkelijk in beweging te komen, inbeelding natuurlijk, tot dat er echt een populier met een hoed op en een zaklamp onder zijn tak mij passeert en zelfs gewoon goeden dag zegt. De wonderen zijn dus toch de wereld nog niet uit.

Over de wilg

De geneeskrachtige eigenschappen van de wilg zijn al sinds de Oudheid bekend. In het verleden gebruikte men niet zoals tegenwoordig de schors, maar de bladeren. In de traditionele volksgeneeskunde paste men het blad van de schietwilg voor bij de behandeling van koorts, kiespijn, koliekpijnen, hoofdpijn en andere aandoeningen met een “hitte”-component. Men zette bijvoorbeeld thee van de bladeren, welke uiterst onaangenaam smaakt. Geneesheren schreven de schietwilg het meest voor bij reumatische aandoeningen met ontstekingen en pijn, bij jicht en bij griep of luchtwegcatarren. Tegen roos nam men aftreksels van het blad. Culpeper schreef in 1653 over de plant “de bladeren houden de hitte van de lust in man en vrouw tegen en doven deze als ze te lang gebruikt worden; de zaden hebben dezelfde uitwerking”.

Het was een van de eerste geneeskrachtige planten waar wetenschappers onderzoek naar deden. In de 19e eeuw kon de Franse chemicus Leroux als eerste een werkzame stof identificeren en hij noemde deze stof salicine. In 1852 lukte het chemici salicine synthetisch te bereiden, vanaf 1899 volgde daar een minder maagslijmvlies irriterende en beter smakende variant op, het acetylsalicylzuur. Felix Hofman, een chemicus van het Bayerconcern in Duitsland, slaagde er in een nieuw geneesmiddel te vervaardigen en het aspirientje was geboren. Tegenwoordig behoort aspirine tot de groep van meest 

gebruikte geneesmiddelen.

De pijnstillende werking van de wilg is al in de oudheid beschreven. Kleitabletten uit Assyrië en Babylonië bevatten voorschriften met wilgenblad. In Egypte worden in het Nieuwe Rijk vaak wilgen in tuinen aangetroffen. Niet alleen het blad, maar ook de bast wordt bij pijnlijke wonden, ontstekingen en zwellingen gebruikt. Hippokrates past aftreksels van wilgenbast toe om pijn bij de baring te bestrijden. Zijn navolgers van de School van Kos gebruiken het tegen pijnen en koorts. Celsus past een azijnextract van wilgenblad toe tegen een pijnlijke baarmoederverzakking en Dioscorides maakt warme omslagen met wilgenblad en -bast bij reumatische pijnen.