Ik kan me het moment nog herinneren, dat ik als Vlaming lees Belg in Nederland ging wonen en ontdekte dat die binnenlanders zo'n rare groente als labbonen aten. Een nogal lompe, melige boon gehuld in een dikke, behaarde peul die samen met bonenkruid moest gegeten worden om dat goedje nog enigszins smakelijk en verteerbaar te houden.Veel eet ik het nog steeds niet, maar ik ging het plantje de laatste jaren wel waarderen. Ten eerste omdat ik enkele oude soorten ontdekte, zoals de Duivenboon die ik vorig jaar ook in mijn Franse jardin geteeld heb. Ten tweede,vooral ook waardering omdat ik ontdekte dat zo'n onnozel boontje een vrij grote hoeveelheid L-dopa bevat, een dopamine-achtige stof die voor Alzheimerpatiënten zeer belangrijk is. Zelfs door het regelmatig eten van enkele bonen of het slikken van extracten kan het ziekteproces vertraagd worden.
Ik moet er nu aan denken, omdat ik enkele van die wilde boontjes in mijn zaadoogst van vorig jaar ontdekte en, ondanks de vorst, voel ik toch al wat voorjaar en moet er ook gepland en zaad besteld worden om met een gerust gemoed de lente en zomer in te gaan.
Duivenboon of kleine veldboon.
Een oeroude boon, die mogelijk al in 6000 v. Chr. werd gegeten. We zouden ze dus gerust Adamsbonen kunnen noemen! De groente kwam in ons land door de Romeinen en heeft de hele Middeleeuwen op zowel mensen- als dierenmenulijsten gestaan. Het Cruydt-Boek van Dodoens (1644) noemt de “Kleyne Boonkens” of “Zeeuwsche Boonkens”. Dit kleinste familielid van de tuinboon is zo groot als bruine bonen en vrij rond van vorm. De variëteit die ik geteeld heb en door Vreeken's zaadhandel aangeboden wordt, is bruin van kleur, er bestaan ook witte, groene en zwarte rassen. De smaak is die van een verfijnde tuinboon, maar door de kleine afmeting is het mondgevoel uniek. Menig moderne tuinboon is jaloers op het aroma! Zaai ze flink vroeg: februari-maart, ze kunnen enkele graden vorst verdragen en kunnen i.v.m. vogelvraat (duiven zijn er gek op) het beste voorgezaaid worden of anders 5 cm diep zaaien. De oogst kan vers (veel werk maar erg lekker) of gedroogd plaatsvinden.
Meer over Vicia faba:
Tuinbonen, de bijbel en Alzheimer | Mens en gezondheid: Aandoeningen
Labbonen typisch Nederlands? Laat ik nu werken in een deel van Nederland waar ze echt niet weten waar ik het over heb als ik over de labbonen praat die ik 30 km zuidelijker (Belgische Kempen) altijd in de soep van mijn grootmoeder vond...
BeantwoordenVerwijderenAls ik dan zeg 'je weet wel, tuinbonen', dan wordt er ineens wel begrijpend geknikt.
Hier in de Kempen kennen we dus wel degelijk labbonen!
Overigens, Vicia faba mag gedroogd en weer geweekt dan wel de neiging hebben om wat zwaar op de maag te liggen, maar in een goed Italiaans kookboek zijn zalige recepten met jonge labbonen/tuinbonen te vinden, en dat zijn echt niet van die melige kanjers (maar als je geen eigen moestuin hebt, is aan jonge labbonen nauwelijks aan te geraken...).