Herfst, bos en kastanje

Vandaag is voor mij de eerste herboristenlesdag van het nieuwe seizoen. Een herfstwandeling vooraf brengt me in de juiste stemming en zorgt ook voor enig lesmateriaal. Kastanje- en tulpenbomen, eik en Taxus. Niet dat deze bomen allemaal eetbaar zijn, maar genietbaar in elk geval wel. En is dat niet de grootste geneeskracht, genieten van geur en kleur in de levende natuur. 

Wel eetbaar is de tamme kastanje, Castanea sativa, gepoft, als meel in brood en koekjes of als kastanjepuree.  Een recept: 500 gram kastanjes, 1 liter melk, 1 koffielepel kristalsuiker, 100 ml room, witte peper en zout naar smaak.
Medicinaal is de kastanje weinig gebruikt geweest toch vinden we de vrucht terug in oude kruidenboeken.

Petrus Nijlandt in zijn 'Herbarius' vermeldt wat een aantal van zijn beroemde voorgangers gezegd hebben.
Tegen bloedspuwen: Neem van kastanjemeel zoveel als nodig is en meng dit met gezuiverde honing, laat hiervan vaak gebruiken. Galenus.
Tegen gezwollen borsten van de vrouwen: Neem kastanjemeel, gerstemeel en van elk zoveel als genoeg is, maak hiervan met azijn een papje dat ge op de gezwollen borsten leggen zal. Dodonaeus.

Tegen buikloop en bloedspuwen: Neem van de bruine schors van de kastanje een halve hand vol en kook die in water tot een half pintje, als dit doorgezeefd en met suiker zoet is gemaakt gebruikt het in twee maal. Matthiolus.
Tegen de witte vloed van de vrouwen en allerhande bloedgang: Neem het binnenste velletje dat de kastanje bedekt en gebrand ivoor, van elk een vierendeel lood, stamp dit tezamen tot een fijn poeder en geef dit met wat nat in twee malen in. Matthiolus.


Volgens Pfaf database zijn sweet chestnut leaves and bark are a good source of tannins and these have an astringent action useful in the treatment of bleeding, diarrhoea etc. The leaves and bark are anti-inflammatory, astringent, expectorant and tonic. They are harvested in June or July and can be used fresh or dried. An infusion has been used in the treatment of fevers and ague, but are mainly employed for their efficacy in treating convulsive coughs such as whooping cough and in other irritable conditions of the respiratory system. The leaves can also be used in the treatment of rheumatism, to ease lower back pains and to relieve stiff muscles and joints. A decoction is a useful gargle for treating sore throats. The plant is used in Bach flower remedies - the keywords for prescribing it are 'Extreme mental anguish', Hopelessness' and 'Despair' .http://www.pfaf.org/user/plant.aspx?latinname=Castanea+sativa

Fitoterapia. 2000 Aug;71 Suppl 1:S110-6. Antibacterial and allelopathic activity of extract from Castanea sativa leaves. Basile A, Sorbo S, Giordano S, Ricciardi L, Ferrara S, ea
Food Sci Technol Int. 2010 Jun;16(3):209-16. Epub 2010 Aug 12.Antioxidant potential of chestnut (Castanea sativa L.) and almond (Prunus dulcis L.) by-products. Barreira JC, Ferreira IC, Oliveira MB ea