dinsdag, oktober 02, 2012

Wortels oogsten op seizoensdag


Worteltijd komt er weer aan. Te oogsten smeerwortel, Griekse alant, brandnetel en deze keer, want nog in Bretagne, krijg ik de kans om Ruscus aculeatus of muizedoorn te oogsten. Dat zal voor morgen zijn.
Ik ontdek nog een verslagje over een worteldag van de herboristenopleiding nu 21 jaar geleden, leuk en ook nuttig om te lezen.

12 oktober 1991: seizoendag van de herboristen opleiding

In de kruidentuin van de opleiding bij Weelde Statie, grond veroverd door Maurice op de Belgische spoorwegen. Het is vandaag worteldag, we bekijken, scheuren en oogsten verschillende soorten wortel van de piepkleine Tormentil over de verstrengelde Valeriaan, naar de knoestige alant tot de glibberige zwarte smeerwortel.
De studenten moesten allemaal een verslag maken van deze seizoensdag. Hier een stukje van het verslag van Mario Polderman

Bij het oogsten is het belangrijk een zo groot mogelijk deel van de wortel boven de grond te halen. Enige kennis van de plant is hierbij dus wel vereist. Zo bleken zowel de alantwortel als de smeerwortelwortel  vrij stevig van structuur. De wortel groeit duidelijk naar beneden, en gaat van dik ( aan de bovenkant ) naar steeds dunner aan de onderkant.

valerianae radix
Het uiterlijk van de valeriaanwortel(s), verbaasde me eerlijk gezegd een beetje. Omdat ik de wortel enkel in z'n gedroogde vorm ken had ik me ook 'een echte wortel' voorgesteld. Dit bleek niet zo te zijn. Het is eerder een soort web van kleine worteltjes die als een kluwen touw door elkaar gegroeid zijn. Hierdoor is hij vrij goed in de grond verankerd, alhoewel de wortels niet echt diep ( ± 15-20 cm ) zitten.

Nadat Maurice ons erop had gewezen dat de plant ondergronds een soort voortplantingsreis maakt door het vormen van nieuwe bijwor­teltjes kon ook ik vaststellen dat het oudste deel van de wortel er anders uitzag dan de wortels die later gevormd werden. Het oudste deel was dikker en taaier dan degene die later ontstaan. Van binnen naar buiten toe gezien worden dus steeds nieu­we worteltjes gevormd.
Nadat van de wortel van de tormentil de buitenkant een beetje afgeschraapt was, viel vooral de typische oranje kleur van de wortel op (looistoffen)

Verdere verwerking van de wortel. 
Nadat de wortel uit de grond gehaald is kan ze natuurlijk niet in die toestand gebruikt worden voor medicinale doeleinden. De volgende stap is het schoonmaken van de wortel. Om niet al te veel grond mee in huis te nemen werd een eerste grove reiniging in de tuin toegepast, en wel door de wortel goed te spoelen in een emmer water.
Wat hierbij opnieuw op viel was toch wel het grote verschil in wortelvorm en structuur. Door het netwerkkarakter van de wortels van de valeriaan bleken deze veel meer grond vast te houden dan de andere wortels. En waren dus ook moeilijker schoon te maken.


1 opmerking:

  1. Anoniem2:34 p.m.

    Wat een wortels zeg. Dat ziet er fantastisch uit. Ik wens u veel succes met het oogsten en verwerken.

    BeantwoordenVerwijderen

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.