Zeepkruid in bloei

Slenterend naar het bosduingebiedje vlakbij, vind ik nog enkele zeepkruiden in roze bloei, de bloemblaadjes tussen de handen wrijvend, ruik ik de wee-zoetig geur en voel het glibberig effect van het schuimend sap. Stoffen uit de plant die zo snel zichtbaar en voelbaar worden is de droom van iedere herborist. Zowel de Nederlandse als de Latijnse naam van deze plant verwijst dan ook naar die geneeskrachtige stoffen, de saponinen. In het verleden is de plant veel gebruikt geweest, niet alleen om zijn medicinale werking maar ook als industrieel product in de zeepmakerij.

Dodoens vermeldt wel erg veel medische toepassingen. doet water maken/ ende camerganck hebben, breeckt den steen/ ende doet den selven met die urine rijsen, es goet den ghenen die hoesten/ cort van adem ende benaut van borsten sijn, verweckt die natuerlijcke cranckheyt der vrouwen/ ende treckt af die secondine ende doode vruchten,
En dan 2 werkingen waar we planten met zeepstoffen (saponinen) vandaag nog voor gebruiken. Dese wortel doet oock niesen met huenich in die nuese ghedaen ende in die mont ghenomen treckt veel fluymen ende vochticheyt uut den hoofde. Met azijn ende meel van gersten mout dese wortel ghelijck een salfken vermenght/ gheneest die quade scorfticheden ende die plecken ende vlecken van der huyt. Dus als slijmoplossend middel voor neus en keel en als een soort lotion om de huid te reinigen onder andere bij acne. Voor de huid als lotion is het zeker wel interessant.
Volgens de Flora Batava is het een schoonheidswater omdat het 'de eigenschap bezit de huid blank en zacht te maken' en zelfs tegen schurft zou het uitwendig gebruikt geweest zijn.

History of soapwort
Soapwort was originally native to northern Europe and was introduced to England during the Middle Ages by Franciscan and Dominican monks who brought it as “a gift of God intended to keep them clean.” 2 By the end of the 16th century the herb had become widespread in England, where it was used as a soap for cleansing dishes and laundry. John Gerard's Herbal (1597) recommended it as a topical disinfectant for “green wounds” and “filthy diseases.” Soapwort also has been administered topically for the treatment of acne, psoriasis, eczema and boils. An extract of the roots is still a popular remedy for poison ivy. While an exact time of its arrival in North America cannot be established, there is little doubt that the Puritans brought it with them to the New World. Once established, the herb spread and can now be found wild throughout the United States and southern Canada. The herb was used extensively in the early textile industry as a cleaning and sizing agent. This process, known as fulling, accounts for the name “Fuller's Herb.” Another use for the product was found by the Pennsylvania Dutch who used it to impart a foamy head to the beer they brewed. To this day some beer makers use saponins from the plant, to provide and maintain a foamy head.

http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/lifestyle/70054-zeepkruid-schuimend-plantje.html