La motte féodale

La motte féodale "Castel ar Valy" . Een verweerd en bemost bord. Ik fiets er regelmatig langs op weg naar Huelgoat. Een heuvel op de samenvloeiing van Aulne en rivière d'Argent. Defense d'entrée, staat er vermeld, wel wat vreemd, want er lijkt niets te zijn om in te treden. Een bult met bos.

Vandaag een wat herfstige dag, te veel binnen gezeten, in de late namiddag krijg ik het op mijn heupen en beslis dan maar om even dat mottekasteel te veroveren. Ik kan wel stoer doen, want er zijn geen ridders of rovers meer in de buurt, alleen in de verte knallen wat jachtgeweren.
Niet gevaarlijk maar wel geheimzinnig, veel clair obscuur licht, gefilterd door eiken en door langzaam bruin verkleurende adelaarsvarens.
Dat hier een middeleeuws mottekasteel gestaan heeft, moet je wel weten, maar toch wel vreemd al die geulen en begroeide aarden wallen die hier 900 jaar geleden aangelegd geweest zijn en er nog steeds staan.

Située le long de l'ancienne voie ferrée Carhaix-Morlaix, la motte (ancêtre du château-fort), lieu important de l'économie médiévale, est la plupart du temps placée le long des voix de communications de l'époque, en l'occurrence, à proximité de la rivière d'argent. Bâtie au début du XIè siècle, elle fît office de forteresse dans la période du XIè au XIIè siècle, elle est ensuite devenue la fortification du baron Kéraliou de Loscoat qui régnait sur un domaine de 346 ha. Artificiellement construite avec une basse cour qui servait de refuge à la population en cas de troubles, était couronnée d'un donjon de bois. Le fossé qui l'entourait assurait une défense supplémentaire. En de fossé is echt nog duidelijk zichtbaar.

Een mottekasteel! Ja, de naam wordt blijkbaar ook in het Nederlands gebruikt. De meest voorkomende vorm bestond uit twee gedeelten, een hoofdburcht en een of meer voorburchten. Ze waren gebouwd op kunstmatige heuvels die meestal waren omgeven door een gracht en een houten omwalling die later vaak werd vervangen door een stenen muur. Op de hoogste motteheuvel (de opperhof) werd een donjon, een kasteel, een burcht of een ander verdedigingswerk aangelegd. De motteheuvel met zijn toren vertegenwoordigde het residentiële en militaire karakter van de plaats. Verder bestond het mottekasteel uit een of meer lager gelegen voorburchten (de neerhof). Hier stonden de nutsgebouwen met soms een kapel of het eigenlijke woonhuis van de heer in het geval dat de donjon enkel als noodverblijf werd gebruikt. De neerhof vertegenwoordigde dan het dagelijkse leven.

Op een herfstige dag in september dwalen door de resten van la motte féodale. Adelaarsvarens, bemoste eiken, zacht licht en fluisterend geluid in de verte. Bretagne op zijn best.