Terug in België

Genieten van terug in België. Neergestreken met motorhome in het modaine Sint Martens-Latem om les te geven aan leerling-herboristen. Mijn eerste Belgische koffie na 2 maanden, het smaakte mij wel, alleen de prijs was wel even schrikken, zo maar eventjes 3 euro 20 en de ober bloosde niet eens. Ook weer mijn eerste 'De Morgenkrant' verslonden, samen met de koffie natuurlijk, maar ook de krant was flink in prijs gestegen. Maar nu toch even genieten, ook morgen zeker genieten van het les geven, het ontmoeten van mensen, de belangstelling voor de planten. 

In de motorhome sleep ik ook planten mee, helemaal uit Bretagne. Een stevige Ruscus aculeatus reist, bij gebrek aan ander gezelschap, stekelig naast mij mee, verder hele bossen daslook en dat laat zich ruiken en als vreemd toemaatje een knoestig stuk wortel van de Japanse duizendknoop barstensvol met resveratrol. Ja, we zullen het morgen over de kruiden voor de bloedvaten hebben, dat merk je wel aan het gezelschap. 

Niet iedereen zal blij zijn dat ik de woekerende duizendknoop in België importeer, maar hij zal gefileerd worden om er een moedertinctuur mee te maken. De wortel bevat niet alleen veel resveratrol maar wordt ook volop geadviseerd tegen de ziekte van Lyme.

Resveratrol heeft medicinaal gezien meerdere positieve werkingen. Eén daarvan is dat het een heel sterk antioxidant is. Het verlengt mogelijk de levensduur van gezonde cellen en remt de groei van kankercellen. (apoptosis). Om deze redenen wordt het in de natuurgeneeskunde ook toegepast bij kanker, vooral bij borstkanker. Het gebruik van de Japanse duizendknoop bij Lyme is meer omwille van zijn werking op het immuunsysteem.

Japanese Knotweed and Lyme's Disease
Although knotweed populates many areas of the world, its most concentrated growth is in areas with a high Borrelia infestation, according to the Invasive Plant Atlas of New England. This herbal supplement is considered a mainstay remedy in Stephen Harrod Buhner's Lyme's disease protocol, notes Scott Forsgren, interviewer for the Public Health Report website. Borrelia is the microorganism that causes Lyme's disease.

Lyme's disease is often effectively treated with conventional antibiotics in its early and acute forms. But as the disease becomes chronic, it's commonly held that the microorganism hides in many areas of the body, such as the nervous system. The Borellia spirochete's metabolites are toxic to the neurological system, and supplements of Japanese knotweed herb appear to cross the blood brain barrier to act as an effective antibacterial and toxin-binding substance. The Public Health Report adds that Japanese knotweed can help with Lyme's-related arthritis symptoms
http://www.livestrong.com/article/216697-knotweed-supplements/

Uitgebreide achtergrondinfo Over Lyme en Japanse duizendknoop vindt je o.a. in het boek van S.H. Buhner, "Healing. Lyme".
Zie ook https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/fallopia-duizendknoop-japanse
Wetenschappelijk onderzoek op https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/polygonum-japanse-duizendknoop

Ontmoeting met een goedaardige reuzeboom

Kleine, kruidachtige plantjes hebben me altijd meer aangetrokken dan grote bomen. Als herborist keek ik tijdens wandelingen ook meer naar de grond dan naar boven en kiemplantjes van enkele centimeters groot kon ik gemakkelijker herkennen dan reuzebomen. 'Kon', schrijf ik nu wel want sinds ik in Bretagne woon, kunnen met mos bedekte mysterieuze eiken, sombere taxusbomen en machtige Sequioa's mij steeds meer bekoren. 

Tijdens het boodschappen doen in Huelgoat, kruis ik bijna elke dag de rivière d'Argent. Ik stop hier regelmatig, als was het maar even om een foto te maken of om mij onder te dompelen in de sfeer van dit mythische woud. Ook vandaag onder invloed van het waterige, tintelende zonlicht stop ik vlak bij het bruggetje, daal af naar het lokkende water en sta plots oog in oog met een indrukwekkende boom. Het is de stam en zijn afbladderende rode schors die mij als woeste wimpers zacht en vertrouwd aan staren. Inderdaad oog in oog met een Sequioa, de goedaardige reus onder de bomen en inderdaad een boom, die ik nodig heb om mijn goedaardige ouderdomsklachten te verlichten. Ik zal hem in het vervolg  in het voorbij rijden altijd groeten en hem regelmatig een bezoekje brengen.

https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/sequoiadendron-giganteum-buchh

De toorn van de natuur

De takken van de oude populieren kunnen de zware last van maretakken nauwelijks nog dragen en als het dan weer eens op zijn Bretoens stormt, regent het maretakken op de dijk langs de woeste rivier. Mythische maretakken, hoge bomen, woeste rivier, water, wind en de kleine mens daaronder, alle natuurelementen vertellen hun huiveringwekkend verhaal. Mooi maar meedogenloos.

En ik, de onhandige druïde-herborist probeer met een mare-takje als een toverstaf de toorn van de machtige natuur te keren.

http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/mythologie/84425-maretak-spiritueel-en-rationeel.html
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/mythologie/28489-maretak-een-tegendraadse-plant.html

Luzerne, alfalfa, medicago sativa

Luzerne, rezerre werd het door mijn vader genoemd, een blauwbloeiende klaver die tussen de granen werd gezaaid als winterse grondbedekker en als voedsel voor de beesten op de boerderij. Later vond ik het terug als groen hooi dat vooral krachtvoedsel was en is voor paarden. Ook Dodonaeus was daar al van op de hoogte, hij schrijft 'deze klavers zijn ook een zeer goed voedsel voor de ossen en koeien en daarom zijn ze hier voortijds door de oude Romeinen gezaaid en veel geteeld'. Als gezondheidsfreak leerde ik het zaad kennen onder de naam alfalfa, de gekiemde zaden waren al in de jaren '80 en '90 van de vorige eeuw een supervoedsel.

De Latijnse naam Medicago komt mogelijk van Medea, de plaats waar het ook volgens Virgilius vandaan komt. Tijdens de Arabische overheersing kwam het in Spanje terecht en via de Spanjaarden in heel Europa. Werd dan ook Spaanse klaver genoemd. Het wordt nu ook alfalfa genoemd wat uit het Arabisch alfafakah 'beste voer' is ontstaan. Dodonaeus noemde het dan weer Italiaanse klaver maar ook 'bourgoens hooi', hij zegt 'in Bourgondiën wast deze herba medica zo overvloedig, dat ze daarom in Vrankrijck overal Foin de Bourgogne, dat is in het Latijn Foenum Burgondiacum is gheheeten'

Medicago zou trouwens ook van medicum ago, ik verjaag den dokter kunnen komen. De gehele groene plant werkt algemeen versterkend. Luzerne en alfalfa zijn een stimulans, ze werken vitaliserend, opbouwend, ze zijn een tonicum voor de hypofyse en de schildklier, ze verhogen de TRH = thyreotropine releasing hormone. Dus: gebruik luzerne en alfalfa bij vermoeidheid, lusteloosheid, zwakte, energieverlies, prestatiezwakte, geheugenzwakte, geestelijke vermoeidheid en verminderde alertheid.

Het kruid werkt remineraliserend en opbouwend. Het is versterkend op huid, haar, nagels, kraakbeen en beenderen mogelijk door de vele vitamines, mineralen, aminozuren en oestrogene stoffen die de weefselgroei stimuleren.

Ik zou het alleen kuurmatig gebruiken. Drie tot 6 weken. In de vorm van ontkiemde zaden (alfalfa) lijkt het mij de smakelijkste en meest veilige toepassing.

Indications uit Herbal Monographs Univ. Malta

• Principal: Hypercholesterolemia; used as a source of nutrients including vitamins
• Major: Diabetes, malfunctioning of the thyroid gland.
• Minor: Kidney, bladder & prostate disorders; asthma; arthritis
• Cautions: Undergoing HRT, taking birth control medications, diabetes.
• Contraindications: History of SLE, under 18 (pregnant or breast-feeding).
• Side-effects: Photosensitivity, mild GI symptoms (stomach discomfort, diarrhea, flatulence), hypoglycemia, muscle pain, fatigue, abnormal bood cell count.
• Drug interactions: HRT, anti-oestrogentherapy, contraceptive pill, anticoagulants.

http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/89336-alfalfa-luzerne-of-medicago-sativa.html
https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/medicago-sativa-luzerne

Speenkruid en proto-anemonine

Vooruit dan maar. Maar weer eens over speenkruid schrijven. We worden dit jaar door de natuur al  vroeg uit onze lichte winterslaap gehaald. Speenkruid, stengelloze sleutelbloem en longkruid steken niet alleen hun blad maar ook al hun eerste bloemen bovengronds. En dus kunnen we internetgewijs weer over de giftigheid van het bloeiende speenkruid zagen. Mogelijk’ werkt het proto-anemonine, een stofje van de boterbloemfamilie, irriterend op de ingewanden. Dat kan theoretisch diarree veroorzaken. Maar echt giftig, als bijvoorbeeld gevlekte scheerling, zijn speenkruid en bvb dotterbloemen niet. Giftigheid is zo wie zo relatief, gebonden aan de hoeveelheid die je eet en aan de persoon die het eet. Zelf eet ik al jaren, weliswaar mondjesmaat van het al bloeiende speenkruid en inderdaad de blaadjes zijn iets scherper van smaak, maar in leven ben ik nog altijd. Probeer eens de bloemknoppen te eten of nog beter als een soort kappertjes op azijn te zetten. Wel wat werk maar speenkruidknoppen zijn er genoeg.

Over proto-anemonine
En dan toch wat over het prikkelende protoanemonine. Het is het lacton van 4-hydroxy-penta-2,4-dieenzuur, zegt de chemicus. Het is een natuurlijk voorkomende giftige organische verbinding die in het melksap van planten zit die tot de ranonkelfamilie (Ranunculaceae) behoren, zoals anemonen, boterbloemen en speenkruid. De giftigste plant in de familie is de blaartrekkende boterbloem, die een gehalte van 2,5% aan protoanemonine heeft. Het is een vluchtige, gele, bitter smakende olieachtige vloeistof, die snel door binding overgaat in het onschadelijke anemonine. Bij droging ontstaat anemoonzuur.
Protoanemonine geeft bij huidcontact rode vlekken en blaren en bij inname vergiftigingsverschijnselen maar de stof heeft ook anti-fungale en antibiotische eigenschappen.

Veel over speenkruid op mijn website https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/ficaria-verna-speenkruid