Posts tonen met het label karwij. Alle posts tonen
Posts tonen met het label karwij. Alle posts tonen

maandag, december 01, 2025

Karwijkompres bij PDS

Het prikkelbare darmsyndroom (PDS) is een functionele darmaandoening. Kenmerkende symptomen zijn buikpijn en een veranderd ontlastingspatroon. De behandeling is symptomatisch, afhankelijk van de specifieke symptomen. Een kompres met karwijolie heeft zich bewezen als uitwendig middel. Het kompres is eenvoudig aan te brengen.

De werkzaamheid en veiligheid van het buikkompres werden ook wetenschappelijk onderzocht in een gerandomiseerde klinische studie. Achtenveertig patiënten namen deel aan de studie. Om de werkzaamheid te beoordelen, werd het kompres met karwijolie vergeleken met twee andere kompressen (een verwarmd kompres met olijfolie en een kompres op lichaamstemperatuur met olijfolie). De resultaten toonden aan dat het buikkompres met karwijolie duidelijk superieur was in het verminderen van symptomen. De auteurs concludeerden dat het buikkompres met karwijolie een effectieve behandelingsoptie is voor het prikkelbare darmsyndroom (PDS). 

Karwijoliekompres 

  • een warmtekussen (kruik, warmtekussen)
  • een theedoek
  • een grote badstof handdoek,
  • een mengsel van karwij- en olijfolie (2–10% karwijolie)
  • een lepel.

Week de theedoek in heet water en wring hem goed uit. Neem een ​​theelepel van het oliemengsel en wrijf het met de klok mee over de buik. Leg vervolgens de warme, vochtige theedoek erover en dek alles af met de grote handdoek. Leg ten slotte het warmtekussen erop. Ga vervolgens een half uur met het kussen op uw bed liggen.

Nota: Controleer altijd vooraf de temperatuur van het kompres. Wees extra voorzichtig bij kinderen of ouderen. Voor een gevoelige huid kunt u de hoeveelheid karwijzaadolie verminderen of vervangen door venkel of anijs.Mochten er tijdens het aanbrengen bijwerkingen optreden (jeuk, roodheid), verwijder dan het verband en reinig de huid grondig met warm water. 

Andere mogelijkheden voor inwendig gebruik

Mentha piperita, vooral e.o. in capsulevorm

  • + carminativa: Foeniculum, Anisum, Carum carvi, Matricaria
  • + leverplant, bitterstofplanten: Cynara scolymus, Taraxacum
  • + slijmstofplanten: vooral Linum (Lijnzaad)
  • + kruiden voor zenuwstelsel: Hypericum, Melissa en eventueel adaptogenen?
  • + FOS in voeding: aardperen, cichorei (darmflora verbeteren)
Literatuur

woensdag, september 04, 2024

Vijf klassieke geneeskrachtige planten voor maag en darmen

Wie op zoek is naar een natuurlijke verlichting van maag- en darmklachten met weinig bijwerkingen, vindt in de fytotherapie wat hij zoekt. 

Anijszaad
Anijs helpt tegen winderigheid en krampen, maar ook tegen brandend maagzuur en een opgeblazen gevoel, omdat het de productie van spijsverteringssappen en enzymen stimuleert.
Werking: licht krampstillend (spasmolytisch), spijsverteringsbevorderend, antibacterieel

Venkelzaad
Voor mij is venkel een echte allrounder, omdat het net zo effectief is tegen krampen en een opgeblazen gevoel als tegen brandend maagzuur, een opgeblazen gevoel en indigestie. Venkel bevat antioxidanten met ontstekingsremmende eigenschappen. Ze kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen in het maag-darmkanaal.
Werking: krampstillend, ontspannend, antibacterieel, slijmoplossend

Karwijzaad
Karwij wordt vaak gebruikt als culinaire specerij vanwege de eetlustopwekkende en gasdrijvende eigenschappen. De ervaring leert dat koolgerechten met karwij aanzienlijk beter worden verdragen. Net als venkel en anijs bevat karwij essentiële oliën, waaronder carvon en limoneen, die krampstillend werken. Ze helpen spierspasmen in het maag-darmkanaal te verminderen, wat met name kan helpen bij een opgeblazen gevoel, maagkrampen en indigestie.
Werking: krampstillend, gasdrijvend, ontspannend, antibacterieel, spijsverteringsbevorderend, eetlustopwekkend

Pepermunt
Pepermunt is waarschijnlijk het meest bekend als thee. Pepermunt bevat menthol, een stof met krampstillende eigenschappen. Het helpt spierspasmen in het maag-darmkanaal te verlichten, wat gunstig kan zijn bij indigestie en het prikkelbare darmsyndroom (PDS). De geur van pepermunt heeft een kalmerend effect en is daarom effectief tegen misselijkheid. Pepermunt heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen die ontstekingen in het maag-darmkanaal, zoals bij colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn, kunnen verminderen. Pepermunt stimuleert ook de galproductie, wat op zijn beurt de vertering van vetten bevordert.

Pepermunt daarentegen vermindert de maagzuurproductie, wat gunstig is bij brandend maagzuur en zure reflux. Tot slot hebben essentiële pepermuntoliën antibacteriële en antivirale eigenschappen die helpen bij het bestrijden van schadelijke micro-organismen in het maag-darmkanaal.
Werking: krampstillend, ontstekingsremmend, pijnstillend, antibacterieel, tonisch, choleretisch

Echte kamille
Kamille is uitstekend geschikt voor krampen in de buik, winderigheid en, dankzij het hoge gehalte aan bioactieve stoffen zoals flavonoïden en bisabolol, voor ontstekingsprocessen in de slijmvliezen. De kalmerende en ontspannende werking verlicht niet alleen acute buikpijn, maar vermindert ook de spanning en stress die met pijn gepaard gaan.
Werking: krampstillend, pijnstillend, ontspannend, ontstekingsremmend, verzachtend, antibacterieel

Theemelange: Gastro-intestinale thee voor 100 g 
  • 25 g anijs (Fructus Anisi vulgaris tot.)
  • 25 g venkel (Fructus Foeniculi amari tot.)
  • 25 g karwij (Fructus Carvi tot.)
  • 20 g pepermunt (Folia Menthae piperitae conc.)
  • 5 g kamille (Flores Chamomillae)
Voeg een theelepel theemengsel toe aan een mok kokend water.
Laat de thee 10 minuten afgedekt trekken.

Meer info

vrijdag, januari 07, 2022

Karwij vroeger en nu.

De karwij is een tweejarige plant met een gestreepte vertakte stengel en dubbel gevinde bladeren. De bloempjes zijn wit 'en leveren cleyn saet dat scerp op die tonge es' (Dodonaeus). Het zaad smaakt zurig en pikant en is bijzonder geurig.

De carvol in de olie ruikt naar kamfer en behoudt die geur lange tijd, zodat de zaden uitermate geschikt zijn om gemalen en vermengd met andere zaden klerenkasten en linnengoed te parfumeren. Dat carvol werd toegepast in de zeep- en parfumindustrie ligt voor de hand. Het wordt dan meestal vermengd met lavendelolie en bergamot. De likeurindustrie gebruikt de zaden in kummel, een brandewijn waarin ook delen anijs- en venkelolie worden verwerkt en in Scandinavië drinkt men de akwavit, een destillaat van aardappels met karwijzaad. 

De lange, aromatische penwortels van karwij lijken op pastinaken, de gele wortelen uit oudhollandse kookboeken en kunnen als zodanig gegeten worden. Culpeper prijst ze aan als uitstekend voedsel voor ouden van dagen : reinigend, versterkend en licht verteerbaar. Het bladgroen lijkt op dat van peterselie en kan als toekruid aan salades, sauzen, soepen en vruchtenpasteitjes worden toegevoegd. 

Men schreef vroeger de plant de kracht toe om te binden en te behouden, zoals dat ook met komijn het geval was. Een koek waarin karwij was mee gebakken werd de geliefde aangeboden en rovers die brood met karwij stalen waren aan de plaats van het misdrijf gebonden. Een dergelijk geloof stoelt meestal op praktische bevindingen die vaak niet meer te achterhalen zijn. In dit geval zal men evenals bij komijn deze reactie hebben voorspeld uit het gedrag van kippen en duiven die een sterke voorkeur hebben voor de aromatische zaden en altijd terugkeren naar de plaats waar ze deze krijgen aangeboden. 

Karwij is behalve voor koeken en broden een goede gezel van vruchten. De enigszins zure, kruidige smaak vult de vruchten-smaak aan en de slechte verteerbaarheid van sommige fruitsoorten wordt door karwij opgeheven. Rauwe of gepofte appels werden in Engeland altijd opgediend met wat karwijzaad en de wei-gestelden besloten hun overvloedige dis met deze combinatie om de spijsvertering aan te zetten en zich van 'winderigheid' te ontdoen. In het tweede bedrijf van Shakespeare's Henri IV stelt Shallow voor een appeltje te gaan gebruiken met een schoteltje karwijzaad ('a last year's pippin of my own gaffing with a dish of caraways'). 

Koekjes tegen winderigheid
Over 'winderigheid' was trouwens veel te doen. Men at vroeger waarschijnlijk te zwaar en te veel en moest dan met allerlei kunstgrepen de gevolgen te lijf. Karwijsnoepjes, de gesuikerde zaadjes, werden op de nuchtere maag gegeten en ook na iedere maaltijd : 'a most admirable remedy for those that are troubled with wind' (Culpeper). De volgende notitie over deze toepassing is van Parkinson: 'Karwij wordt in suikertjes verwerkt en in Trageas, of dredges zoals we ze in 't Engels noemen. Ze worden gegeten tegen de kou en de wind in het lichaam...' Culpeper noemde deze koekjes 'troches' en legde uit hoe ze gemaakt konden worden. Het is eigenlijk een medisch recept, want Culpeper hield zich niet op met koekjes of ander lekkers, althans niet in zijn Complete Herball. De koekjes waren op de allereerste plaats bedoeld om te worden meegenomen door reizigers, door mensen 'met kou op de maag, en dan kou tussen haakjes, want de maag is pas koud als de man in kwestie dood is.' 

Wetenschappelijk onderzoek
Carum carvi or caraway is traditionally used for treatment of indigestion, pneumonia, and as appetizer, galactagogue, and carminative. Essential oil, fixed oil and many other valuable extractive compounds with industrial applications are prepared from caraway. A review article has new deep research on caraway as medicinal plant. For preparing the manuscript, the information was extracted from accessible international databases (Google scholar, PubMed, Science direct, Springer, and Wiley), electronic resources and traditional books by key word of caraway or Carum carvi. The results of traditional studies exhibited that the galactagogue and carminative effects of caraway fruits are superior to other effects. Although, the traditional scholars used it as appetizer, while caraway was the main ingredient of anti-obesity drugs in traditional medicine, which has been confirmed in two modern clinical trials of human studies. Caraway oil in combination with peppermint oil or menthol is used for treatment of functional dyspepsia in clinical studies. Caraway oil topically on abdomen relieves the IBS symptoms in patient. Although, the use of caraway oil is not recommended in adults under 18 years due to insufficient data, but it can topically use as anti-colic and carminative agent in children or infants. The anti-aflatoxigenic, antioxidant and antimicrobial effects of caraway oil along with its reputation as spice help the industries to use it as natural preservatives and antioxidant agents.