Resten van duizendblad zijn ook nu in de natuur nog volop aanwezig. Stevige stengels en verdroogde bloemen zijn tekens van een voorbije zomer, tezelfdertijd verwijst frisgroen duizend blad tussen het gras in de wegbermen al naar de volgende zomer.
Het jonge blad is nu ook goed te plukken en te eten, malser en minder bitter dan de oudere bladeren. Medicinaal plukken we wel in de zomer de volledig bloeiende plant. Millefolii herba zoals herboristen en apothekers dat zo deftig kunnen zeggen. Veelzijdig geneeskrachtig is onze Achillea millefolium wel. Goed voor de spijsvertering door zijn bitterstoffen, krampwerend omwille van zijn etherische olie met azuleen, bloedstelpend adstringerend met zijn looistoffen en ook een veelzijdige werking op de bloedvaten is de plant niet vreemd.
Pollen van duizendblad (Achillea millefolium L.) zijn samen met de pollen van vijf andere geneeskruiden al aangetroffen in een neanderthalergraf dat dateert uit 65000 jaar voor Christus. De oudste
schriftelijke bronnen in Europa waarin de medicinale toepassing van duizendblad wordt genoemd, zijn van
Plinius de Oudere en Dioscorides (eerste eeuw na Christus), en van latere datum – ongeveer 950-1000 jaar na
Christus – zijn enkele Angelsaksische kruidenboeken zoals het Old English Herbarium, het Leechbook van Bald
en Lacnunga.
In deze bronnen wordt het gebruik van duizendblad aangeprezen voor de behandeling
van onder andere (bloedende) wonden en ontstekingen, hoofdpijn, koorts, maag-darmklachten (brandend
maagzuur, buikpijn, spijsverteringsklachten en diarree), menstruele bloedingen en longaandoeningen.
De aanwezigheid van flavonoïden (spasmolytische werking), koffiezuurderivaten (choleretische activiteit) en
sesquiterpenen (ontstekingsremmende en antibacteriële
effecten) in duizendblad lijkt dit traditionele gebruik te
onderbouwen. Naast de al genoemde traditionele
toepassingen wordt in fytotherapeutische handboeken
aan duizendblad sporadisch ook een bloeddruk verlagende werking toegeschreven. Recent experimenteel farmacologisch onderzoek lijkt deze hypotensieve
activiteit en andere cardiovasculaire effecten van duizendbladextracten te bevestigen.
Referenties
1 Applequist WL, Moerman DE. Yarrow (Achillea millefolium L.): a neglected panacea? A review of ethnobotany, bioactivity, and biomedical research.
Econ Bot 2011;65(2):209-25.
2 Watkins F, Pendry B, Corcoran O, Sanchez-Medina A. Anglo-Saxon pharmacopoeia revisited: a potential treasure in drug discovery. Drug Disc
Today 2011;16(23/24):1069-75.
3 Benedek B, Kopp B. Achillea millefolium L. s.l. revisited: recent findings
confirm the traditional use. Wien Med Wochenschr 2007;157(13/14):312-4.
4 Si XT, Zhang ML, Shi QW, Kiyota H. Chemical constituents of the plants
in the genus Achillea. Chem Biodivers 2006;3:1163-80.
5 Blumenthal M, Goldberg A, Brinckmann J. Herbal medicine, expanded
Commission E monographs. Integrative Medicine Communications,
Newton 2000.
6 Mills S, Bone K. Principles and practice of phytotherapy, modern herbal
medicine. Churchill Livingstone, Edinburgh 2000.
7 Newall CA, Anderson LA, Phillipson JD. Herbal medicines, a guide for
health-care professionals. The Pharmaceutical Press, London 1996.
8 Khan AU, Gilani AH. Blood pressure lowering, cardiovascular inhibitory and bronchodilatory actions of Achillea millefolium. Phytother Res
2011;25:577-83.
9 De Souza P, Gasparotto A, Crestani S, Alves Stefanello ME, Andrade
Marques MC, Da Silva-Santos JE, Leite Kassuya CA. Hypotensive mechanism of the extracts and artemetin isolated from Achillea millefolium L.
(Asteraceae) in rats. Phytomed 2011;18:819-25.
10 Dall’ Acqua S, Bolego C, Cignarella A, Gaion RM, Innocenti G.
Vasoprotective activity of standardized Achillea millefolium extract.
Phytomed 2011;18:1031-6.
Lees ook mijn artikels op infonu.nl