Op bezoek bij mijn dochter in de Nederlandse stad Breda.
Herfst, tijd van vergane geuren en bontbruine kleuren. Heimweegeuren, ze roepen herinneringen op aan lang geleden, de tijd dat ik zelf in dit gezellige stadje woonde. Kind van de jaren zeventig van de vorige eeuw, de tijd van provo's, kabouters en Oranje Vrijstaat. Ik draag nu 40 jaar later nog altijd de mooie erfenis van toen met mij mee. Terug naar de natuur, leven van het land. Alles van toen is ook terug, eko en bio heeft zich zelfs een plaats veroverd in de grote supermarkten van Jumbo, C1000 en anderen.
Herfst in Breda. Zuiderse platanen verliezen vrolijk hun bladeren. Verkleurende bladeren, voor mij het symbool van ouderdom, zeventig zijn, oud worden en toch vitaal en vrolijk blijven. Of zijn zoals een kweepeer, geplukt toch lang goed blijven en zelfs een zoete geur verspreiden. Menselijke wezens aanzetten tot tederheid. Herfstgeuren vol van emoties. Aromatherapie in het echt.
Over kweepeer
Hyppocrates en Dioscorides adviseerde deze merkwaardige vrucht al tegen darmproblemen. Inwengig als sap, gefermenteerd in wijn samen met honig. Uitwendig de verse geraspte pulp als compres op de buik.
Ook artsen in de Middeleeuwen en de Renaisance beschouwden de kweepeer als een van de meest waardevolle vruchten. Pierre de Forest (1522–1597) beschreef de pulp als ontgiftend middel vooral tegen verwondingen met giftige pijlen. Giftige pijlen vliegen er niet veel meer in het rond. Maar het verzachtend en gifstofbindend effect van de slijmstoffen is ook nu nog bekend. In de 16de eeuw werden er verschillende verhandeling gewijd aan de Krusomélon, zoals de kweepeer toen genoemd werd. De verzachtende en samentrekkende werking was dus al eeuwen bekend en werd begin 19de eeuw opnieuw wat bekendheid gegeven door Dr. Leclerc, de vader van de moderne fytotherapie. Hij adviseerde de siroop of het afkooksel vooral voor ontregelde, gevoelige darmen met zowel diarree als verstopping. Bijzonder geschikt voor jonge kinderen en ouderen.
Afkooksel (decoct) van Leclerc: 1 ongepelde, in fijne schijfjes gesneden Kweepeer, koken in 1 liter water tot er nog een ½ liter overblijft, zeven, uitpersen en 50 gr suiker toevoegen.
Cazin, een Franse kruidenprofessor, combineerde de kweesiroop met een afkooksel van salie tegen ‘diarrhées infantiles’
Een merkwaardige maar efficiente bereidingswijze, is een afkooksel van kweepeer (100 gr) in (1 liter) wijn, niet bedoeld om op te drinken maar als mond- en gorgelwater voor ontstoken tandvlees, tegen aften en bij keelpijn. Nog curieuzer en niet aan te raden is hetzelfde ‘drankje’ als irrigatievloeistof bij witte vloed en bij baarmoederverzakking.
Een recept: kweepeerconfituur
1 ½ kilo kweepeer, in 4 stukken snijden en ontpit. De pitten bewaren om hoesthoningsiroop te maken. De kwee’s gaar koken in 20’ tot 30’ (afhankelijk van de grootte van de stukken), eventueel stukjes nog wat beetgaar laten).
Daarna mengen met 1 ½ kg suiker en pectine, 1 à 2 minuten stevig koken en dan heet afvullen in bokalen.Het geheel ziet er uit als een licht glanzende appelmoes, smaakt ook wel wat zo maar met meer aroma.
Kweepeerpasta: krijg je door confituur in te dikken door meer pectine te gebruiken of langer te laten koken, in vorm gieten (de laag niet hoger dan 2 cm) en enkele dagen laten drogen, zo krijg je een kweepeerpasta, die in blokjes gesneden een soort snoepje is à la Turks fruit. Eventueel mengen met walnoten of appelsienschil om de smaak te verbeteren.
De klassieke kweepeergelei maak je met het sap van de kweeperen.
