Wilgenroosjes en wederiken

In ons overstromingsgebied langs de rivier groeien en bloeien overvloedig veel harige wilgenroosjes, een plant die samen met de andere wilgenroosjes en de basterdwederiken een bijzonder efficiënt middel is tegen goedaardige prostaatvergroting. 
Een probleem waar juist mensen van mijn leeftijd last van krijgen. Een voorrecht van de ouderdom zou je kunnen zeggen, net zoals grijs haar en rimpels. De oplossing voor deze problemen is gewoon vroeg dood te gaan, maar daar doe ik niet aan mee. Gelukkig zijn er goede planten om dat vreemde kliertje rond de plasbuis tot de orde te roepen. Naast de Epilobium species zijn ook de brandnetelwortel, pompoenzaad en de tropische palm Serenoa repens een hulp bij BPH.

Vandaag dus de bloeitoppen van het harig wilgenroosje geoogst, een makkelijk werkje al moet ik eerst door manshoge brandnetels, engelwortel en koninginnenkruid waden, maar ook dat is geneeskrachtig. Ik droog enkele bussels van het hele kruid en maak verder een tinctuur van de mooiste bloeitoppen. Er zitten naast bloem, steel en blad ook al groene zaaddozen tussen. Persoonlijk denk ik dat die zaaddelen het meest geneeskrachtig zijn, al wordt dat in wetenschappelijk onderzoek niet specifiek vermeld. Zou nog eens verder onderzocht moeten worden.  Thee van het verse kruid is ook te gebruiken, smaakt zelfs enigszins zoet, alleen na langer trekken begint het wat adstringerend (looistoffen) aan te voelen. Werkzame stoffen zijn naast fytosterinen mogelijk ook de looistoffen die ik proef. Ik lees 'ellagitannins from E. hirustum extract were proven to be transformed by human gut microbiota into urolithins. Urolithin C showed the strongest activity in the inhibition of cell proliferation (IC50  = 35.2 ± 3.7 μM), PSA secretion (reduced PSA secretion to the level of 100.7 ± 31.0 ng/ml) and arginase activity (reduced to the level of 27.9 ± 3.3 mUnits of urea/mg of protein). Results of the work offer an explanation of the activity of Epilobium extracts and support the use of Epilobium preparations in the treatment of prostate diseases. Dus.....

Voor verder onderzoek zie https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/epilobium-basterdwederik

Aard-appel

De aardappelen die we enkele weken geleden gepoot hadden, beginnen boven de grond te komen. Die knollen waren wel geen officiële pootaardappelen, maar biologische eetpatatten die serieuze scheuten begonnen te vormen en dus heb ik ze maar in de grond gestopt. Misschien wel wat vroeg, maar met die zachte winters en het bijna vorstvrij Bretoens klimaat kon ik dat risico wel nemen. Tezelfdertijd heb ik tussen de aardappelen peultjes gezaaid, benieuwd wat dat zal geven.

Voor een herborist zijn aardappel niet alleen koolhydraatrijk bulkvoedsel maar ook boeiende planten met een rijke geschiedenis en een geneeskrachtige werking. En je kan ze zelfs als sierplant gebruiken. Vorig jaar, ergens onderweg met mijn motorhome, zag ik in de verte een prachtig bloeiend veld met mij onbekende planten, tot dat ik dichter bij kwam en merkte dat het gewoon een aardappelveld was. Iets mooi vinden, kun je blijkbaar aan of af leren.

Wat geschiedenis van de aardappel.

De bekende Clusius, tijdgenoot van Dodoens ontving knollen en zaden van de aardappelplant op 26 januari 1588 van Philippe de Sivry, heer van Walhain. Een jaar tevoren had De Sivry deze nieuwe plant gekregen onder de naam Taratoufli. Clusius maakte de eerste wetenschappelijke beschrijving van de aardappel in zijn Rariorum Plantarum Historia in 1601 onder de naam Arachidna; in de inventaris van 1594 wordt ze Papas Americanorum genoemd.

In Artsenijgewassen 18de eeuw, wordt de aardappel nog Knobbelige nachtschade genoemd en goed bevonden om stijfsel, jenever, haarpoeder en brood te maken.

De aardappel stond in die tijd ook bekend om zijn gas- en windvormende eigenschappen, net zoals vele andere eetbare knollen, maar ook als lustopwekkend middel werd het onder andere beschreven door Abraham Munting. Hij schreef 'ze zijn zeer gezond voor elk, inzonderheid voor oude manspersonen, versterken de maag en het gehele lichaam, maken goed bloed en verwekken lust tot 't echte werk.' Een oude manspersoon ben ik ondertussen wel en die weledele gestrenge heer Abraham Munting had ik wel willen kennen.

Over de aardappel:  http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/61870-aardappel-als-geneeskruid.html
Over Munting, een goudmijn van informatie over planten:
https://sites.google.com/site/kruidwis/geschiedenis/munting-abraham