Origanum, zomervreugde langs de Maas.

Wilde oregano (Origanum vulgare) behoort tot de groep van Lamiaceae waartoe ook rozemarijn, tijm en munt behoren. Origanum is de klassieke Griekse naam afgeleid van de woorden ‘Oros’ (‘berg’) en ‘Ganos’ (‘vreugde’) woorden die verwijzen naar de mooie verschijning in de bergen, ofwel van ‘Origanon’ dat ‘bitter kruid’ betekent. 

Wilde oregano (Origanum vulgare), verwarrend genoeg meestal “wilde marjolein” genoemd, is een kruid dat rijk is aan het fenol carvacrol dat  zich kenmerkt door een pittige bittere smaak met een lichte warmtesensatie. Dit in tegenstelling tot Origanum majorana of echte marjolein dat ook wel zoete oregano wordt genoemd en veel in de keuken wordt gebruikt, maar minder rijk is aan therapeutische substanties. 

De meest krachtige wilde origanumvariëteiten groeien in de oostelijke mediterrane berggebieden op een kalkrijke grond. Carvacrol is de meest onderzochte inhoudsstof en synthetisch carvacrol wordt al meer dan vijftig jaar gebruikt in reinigingsmiddelen als lysol en Listerine om instrumenten en werkoppervlakken te desinfecteren. Heden ten dage is de interesse in de oorspronkelijke plantensubstanties weer actueel, omdat de resistentie van bacteriën en schimmels tegen moderne medicijnen als antibiotica ons nopen nieuwe oplossingen te vinden. 

Vele plantaardige substanties blijken in meer of mindere mate een breedspectrum therapeuticum te zijn tegen zowel bacteriën, gisten, schimmels, parasieten als virussen. Wilde oregano-olie lijkt in dit opzicht een alleskunner. Veterinair onderzoek ten behoeve van de veeteelt en pluimveehouderij ziet mogelijkheden om het antibioticagebruik terug te dringen middels het gebruik van wilde oregano-olie in voeders. De humane voedingsindustrie is meer geïnteresseerd in wilde oregano-olie als natuurlijk conserveermiddel. De oude Egyptenaren gebruikten oregano al om voeding te conserveren en wonden te reinigen. De oude Grieken pasten het ook toe bij hoofdpijn, zweren, longziekten, astma en spasmen. In het huidige Griekenland wordt thee van oregano als volksmedicijn gebruikt bij verkoudheden, keelpijn, griep, maagzweren en andere maag-darmklachten.

Nu de bloeiende planten plukken en drogen om zowel in de keuken als in de geneeskunde te gebruiken. Spijsverteringbevorderend, bacteriedodend en immuunstimulerend. Mensen, mensen, wat moeten we nog meer?

Origanum, Bastin en de bijbel

Bij kruidenkwekerij Bastin in Aalbeek een hele dag rond gesnuffeld samen met enkele cursisten van de herboristen opleiding. Veel plantjes gezien en geroken maar weinig gekocht, dan toch de mythische Za atar of de hyssop uit de Bijbel aangeschaft. Deze zogenaamde hyssop was waarschijnlijk Origanum syriacum. De hysop-oregano dus, in offerbloed gedoopt, was het zinnebeeld van de reinheid der ziel. Zelfs bijbel-leken kennen wel de tekst uit psalm 50:8 ‘Besproei mij met hysop en ik zal gezuiverd worden, was mij en ik zal witter worden dan sneeuw’. 

Waar een bezoekje aan een plantenkwekerij allemaal toe kan leiden. Zou het omgaan met planten voor mij en anderen dan toch religieuze dimensies aannemen. Ja, soms lijkt het gebogen drentelen langs de plastic kruidenpotjes wel op een bedevaart, het biddend prevelen incluis. Vitex agnus castus, Capsela bursa pastoris, Salvia divinorum, Mandragora officinarum....... zorg dat ik eeuwig blijf leven, amen.

Dus over de Origanum syriacum

Zelfs Dodonaeus vermeld deze Origanum en verwijst ook weer naar Dioscorides. Dese Marioleyne wordt nu ter tijt ghehouwen voor dat cruyt van Dioscorides in Griecx Maron In Latijn Marum gheheeten wordt/ ende es hier te lande Engelsche Marioleyne ghenaempt.
Van noch een andere Marum scrijft Galenus libro de Antidotis primo/ dat met sijnen goeden rueck/ die edele Marioleyne te boven gaet/ dat noch ter tijt onbekent es.
Over de Cracht ende werckinghe zegt hij Marum es van natueren/ crachten ende werckinghe der watermunte als Dioscorides scrijft seer ghelijck/ ghestooten oft ghewreven eest seer goet gheleyt op die voorts etende sweeringhen/ ende dient seer wel tot alle coude ghebreken. 

Word vervolgd!

http://bastin.nl/