Drie koningen, mirre en wierook

Zesde-eeuws mozaïek met de Drie Wijzen
 in de Basiliek van Sant'Apollinare Nuovo in Ravenna, Italië

Drie koningen zagen vanuit verschil­lende werelddelen een ster in het Oosten staan, zij volgden die heldere ster en kwamen zo uit bij een stal in Bethlehem waar ze de eerste "vreemden" waren om Jezus te begroeten. Althans zo wordt het al eeu­wenlang verteld. In werkelijkheid is er geen enkele vaststaande historische reden om driekoningen drie-koningen te noemen.
Toen Jesus nu geboren was te Bethlehem van Juda in de dagen van koning Herodes, zie, toen kwamen er Wijzen uit het oosten te Jerusalem. Ze zeiden: Waar is de Koning der Joden, die zo juist geboren moet zijn? Want we hebben zijn ster in het oosten gezien, en zijn gekomen, om Hem te aanbidden. (Petrus Canisiusbijbel)

In het Evangelie volgens Matteüs wordt blijkbaar  nergens over koningen gespro­ken. Enkel het woord 'wijzen' wordt vermeld. Bovendien staat er ook nergens letterlijk dat ze met drie waren. We weten enkel zeker dat er drie geschenken waren: goud, mirre en wie­rook. Volgens de ene onderzoeker wer­den die drie geschenken gekozen omdat het simpelweg de duurste din­gen waren die toen in het Oosten te krijgen waren. De andere ziet er eerder symbo­len in: goud voor Jezus' koningschap, wierook voor zijn goddelijkheid en mirre voor zijn zalving.

En zelfs over die mirre van 2000 jaar geleden bestaan twijfels. Wat er ook van zei, harsen en wierook waren 2000 jaar geleden wel bekend. En ook nu, zijn het nog steeds mysterieuze producten, waar opnieuw spirituele en geneeskrachtige eigenschappen aan worden toegeschreven. Wat mij betreft, mogen wijze verhalen voor eeuwig blijven bestaan, op voorwaarde dat men er geen dogmatische betekenis aan geeft.

Over de mirre van de driekoningen lees mijn artikel http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/geschiedenis/48248-myrrhe-in-de-bijbel.html en ook over wierook kun je een artikel vinden http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/39615-wierook-geur-en-geneeskracht.html

En zij gingen het huis binnen en zagen het kind met Maria, zijn moeder, en zij vielen nader en bewezen hem hulde. En zij ontsloten hun kostbaarheden en boden hem geschenken aan: goud en wierook en mirre. Matthëus 7:16

Om in de kerstsfeer te blijven, wil ik wat over de geschenken die baby Jezus kreeg vertellen. Al moet ik dan toch, om eerlijk te zijn wat twijfels uitspreken, niet zo zeer over de geboorte van Christus (ik zou niet durven) maar eerder over die kadootjes van de driekoningen. Brachten zij werkelijk goud, wierook en myrrhe mee? En wat was die myrrhe?
Botanisch gezien behoort myrrhe tot het plantengeslacht Commiphora. Sommige soorten scheiden hars af waaruit mirre wordt bereid. Volwassen exemplaren groeien uit tot flinke struiken of kleine bomen. De takken zijn bedoornd en bezet met kleine leerachtige bladeren die zeer weinig vocht verdampen.


De stam is dik en bij sommige soorten is de bast opvallend glad en groen gekleurd, wat erop wijst dat tijdens de droge bladloze periode het assimilatieproces in de stam plaatsvindt. Om hars te verkrijgen wordt de dikke stam aangesneden. Het sap dat daarna wordt opgevangen, heeft een heldere olie-achtige structuur en is wit of geelachtig van kleur. Kort daarop stolt het, waarna een harsachtige substantie overblijft.
In het Midden Oosten staat deze hars nog steeds in hoog aanzien vanwege zijn aromatiserende vermogen. Hij wordt bij de bereiding van parfum en geneesmiddelen gebruikt. In het oude Egypte werd de hars in de tempels als wierook verbrand en ook gebruikte men hem om de doden te balsemen.

Maar was de myrrhe uit de bijbel wel het hars uit Commiphora myrrha? Lees verder Myrrhe in de bijbel | Kunst en cultuur: Geschiedenis