Normandie: Varengeville-sur-Mer

We zijn in Varengeville sur Mer. Dit chique dorp in Normandië ligt hoog op een krijtrots en biedt een grandioos panorama, dat met één blik de hele Côté d’Albâtre van Saint-Valery-en-Caux tot Le Tréport omvat. Een landchap vol van impressies.Niet verwonderlijk dus dat de impressionisten zoals Claude Monet werden aangetrokken door deze magische plek, met in hun kielzog talloze andere kunstenaars, zoals Braque, Picasso, Miró en Cocteau. Braque was zo gefascineerd door Varengeville, dat hij zelfs besloot er de helft van het jaar te gaan wonen.

Bois des Moutiers

Hier in Varengeville ligt ook, het bij tuinliefhebbers bekende park van Moutiers. Het werd gecreëerd tussen 1900 en 1940.

De tuinen werden door de legendarische Gertrude Jekyll ontworpen. Samen met architect Luytjens heeft zij het concept ontworpen, waarin de tuinen als een verlenging van het huis fungeren, omringd door haagmuren en op die manier tuinkamers vormen. Verderop loopt het groen over in het 12 ha grote park, waar je eigenlijk het gevoel hebt gewoon in de natuur te wandelen.

Kerk van Varengeville

Vanaf de tuin wandelen we verder naar de kerk, vreemd genoeg helemaal buiten het dorp gelegen op de rand van de krijtrotsen. Het lijkt alsof de kerk in zee dreigt te vallen. De kerk van St. Valery dateert al uit de dertiende eeuw. Het kerkhof wordt gedomineerd door een zestiende-eeuwse zandstenen kruis, er liggen hier ook enkele bekende Fransen begraven, Ze liggen hier met zicht op zee: Porto-Riche, Albert Roussel, Georges Braque en Paul Nelson. De kubistische kunstenaar, Braque, creëerde een glasraam voor de kerk, dat de boom van Jesse uitbeeld. Wij wandelen terug richting dorp. Onderweg stoppen we bij 'L'Auberge du Relais', het restaurant van Varengeville, wij drinken er een kleintje koffie en eten er de bekende kleine, maar fijne Franse mosselen .

In de omgeving

In de buurt is er ook het park van Vasterival van Prinses Sturdza en de Shamrock tuinen, de grootste verzameling hortensias ter wereld met meer dan 1000 variëteiten. Ook de Manoir d'Ango is een bezoekje waard, het kasteel-huis van Jehan Ango, een piraat en één van Dieppe's meest historische en flamboyante figuren. Wat verderop bevindt zich het kasteel van Miromesnil waar Guy de Maupassant zijn jeugd doorbracht. De kust is bezaaid met pittoreske dorpjes (Veules-les Roses, Saint-Valery-en-Caux, Etretat,...). Wij rijden langs de kust via Pourville-sur-Mer en Dieppe terug naar Vlaanderen.

Bloei en kleur in het Bois des Moutiers

Naast de vaste plantenborders zijn het toch vooral bomen en struiken die door de seizoenen heen kleur en structuur geven aan het park.

• Maart en April: Magnolias, Rhododendrons, Azaleas, Heide, Andromedas, Camélias.
• Mei : Rhododendrons, Azaleas, Viburnum, Clématites
• Juni: Rosen, Rhododendrons, Azaléas
• Juli : Iris, Cistus, Heide, Rozen, Astilben, Rhododendrons
• Augustus: Hortensias, Rozen, Eucryphias, Crocosmias, Astilbes
• September : Hortensias, Rosen, Clématites, Asters
• October : Veel herfstkleuren, Hortensias, Rozen late
• November: Herfstkleuren, Japanse esdoorns, Liquidambar

De zuurhoudende grond, een uitzondering in dit deel van Normandië, was perfect om bijzondere uitheemse planten en bomen te laten komen. Rhododendrons uit de Himalaya, azalea's uit China, eucryphias uit Chili en de indrukwekkende hoge esdoorns uit Japan zijn in opmerkelijk contrast met de lokale plantengroei.

Tuinen te bezoeken vanaf 15 maart tot 15 november van 10 tot 12u en van 14u tot 18uur. Bezoekers die om 11 binnen komen, kunnen tijdens de middagpauze rustig verder wandelen, men wordt dus niet om 12u uit de tuin gezet . Inkom 7€

Andere tuinen

• Jardins de Vasterival 76119 - Sainte -Marguerite-sur-Mer Tel: ++33 (0)2 35 85 12 05 contact: jardinvasterival@orange.fr. Deze tuin te is het hele jaar te bezoeken maar enkel op afspraak Deze tuin van 12 ha is het levenswerk van Prinses Greta Sturdza, die op 30 november 2009 op 94 jarige leeftijd overleed. Zij zorgde meer dan 50 jaar voor deze unieke tuin.
• Manoir d'Anjo Varengeville sur Mer tuin met de grootste Hydrangea collectie ter wereld. De tuin wordt de 'Shamrock collection' genoemd als eerbetoon aan Ierland, het hortensialand bij uitstek..Tel : 02 35 85 14 64. Fax : 02 35 85 30 20. In het theehuis kun je genieten van 'Thé du Bouddha': kruidenthee gemaakt met de bladeren van de zoete hydrangea.

Normandie: Saint-Saëns, Vascoeuil en tulpenboom

We zijn in Normandië. Cider drinken is hier vanzelfsprekend. In een cafeetje bij het kerkplein van Saint-Saens wordt hij zelfs in biokwaliteit aangeboden. We overnachten hier in onze motorhome

's Morgens na een week warm weer, is het grijs en miezerig. Wij rijden naar Lyons la Foret, niet de eerste keer dat we dit mooie stadje bij de Andelle en het woud van Lyons bezoeken. Het landschap onderweg, van Saint Saens naar Lyons valt ons erg mee. Golvend, een afwisseling van weilanden en hellingbossen.
We stoppen bij Vascoeuil, een sfeervol klein plaatsje met een groot kasteel. Het kasteel is helaas gesloten, achter de poort zien we de indrukwekkende bakstenen duiventoren en verschillende beeldhouwwerken. Het was ook in dit kasteel dat de Franse historicus Jules Michelet zijn 'Histoire de France' schreef. De Fransen en hun geschiedenis, dat is wel een verhaal apart.
Het kasteel is vandaag een bekend kunstcentrum dat drie keer per jaar tentoonstellingen organiseert . Op dit moment loopt er een tentoonstelling van Corneille, de Cobraschilder die vorig jaar overleed.

Mij, als herborist, valt ook de mooie tulpenboom bij de poort van het kasteel op. Inheems is de tulpenboom in oostelijk Noord-Amerika en China. Hij werd in 1783 in Europa ingevoerd. In de valleien van de Chio-rivier staan de mooiste exemplaren met 30-40 m hoge takloze stammen en daarboven tot een hoogte van 60 meter een dicht bebladerde kroon. De Nederlandse naam kreeg hij omwille van de blad en bloemvorm, die enigzins op een tulp lijkt. De officiële naam liriodendron is samengesteld uit de Griekse woorden lirion wat lelie en dendron wat boom betekent. De bloem van deze boom lijkt dus ook op een lelie.

Een medicinale werking verwachten we niet direct van de tulpenboom, toch is hij ooit als malariamiddel in gebruik geweest en heel recent wetenschappelijk onderzoek lijkt dat ook te bevestigen.

Graziose R, Rathinasabapathy T, Lategan C, Poulev A, Smith PJ, Grace M, Lila MA, Raskin I  Antiplasmodial activity of aporphine alkaloids and sesquiterpene lactones from Liriodendron tulipifera L. [Journal Article, Research Support, N.I.H., Extramural, Research Support, Non-U.S. Gov't] J Ethnopharmacol 2011 Jan 7; 133(1):26-30.

Lyons-la-fôret
We rijden verder door het bos tot in Lyons-la-fôret. Een sfeervol, dorps stadje, bijzonder geschikt om rustig rond te kijken, de omgeving heeft iets fijnzinnigs en rustgevend: mooie vakwerkhuizen, oude overdekte marktplaats, het vroegere huis van de componist Ravel en voor een herborist sierlijke plantsoenen met fijnbladige alsem, kattesnor en geurtabak.
Lyons-la-Forêt is gebouwd langs drie zijden van een heuvel, waar­op ooit een kasteel lag van ko­ning Hendrik I van Engeland (hertog van Normandie). In het centrum van het stadje valt vooral de houten markthal op uit 1780. Deze vind je aan de place Benserade, waar je tussen huizen uit de 16e en 17e eeuw, ook het geboortehuis kan zien van Benserade, hofpoëet van Lodewijk XIV. Ook langs de rue du Bout-de-Bas staan nog veel oude, gerestaureerde hui­zen met echt Normandische vakwerkgevels. Uitzicht heb je op het boven het dal gelegen oude Benedictij­ner klooster met zijn ommuring van afwisselend baksteen en kleurige natuursteen. Net buiten Lyons aan de overkant van de rivier zie je een bijzonder kerkje uit de 15e-16e eeuw met houten klokkentoren.

Maislandschap
We zijn nu in de vallei van de Andelle, rijden door het dal naar Fleury en via Vascoeuil naar Buchy. Dan terug richting kust eerst naar Montville, Pavilly en Yerville in een nogal deprimerend vlakte met veel maisvelden en veel verkeer. We rijden toch nog tot in een dorpje Prétot-Vicquemare waar een vakwerkhuis te koop zou zijn, maar we vluchten snel verder, weg uit dit onaangename landschap.
Onaangenaam? Je zou het ook landelijk kunnen noemen. Er wonen ook hier overal mensen en het is hier zeker aangenamer wonen dan in een of andere vervallen wijk in een grote stad. Maar wij, wij zijn op zoek naar een nieuwe woonomgeving en om dan 300 kilometer van Vlaanderen verwijderd in hetzelfde soort drukke en landschappelijk lelijke omgeving te gaan wonen, dat zou toch iets te masochistisch zijn. Dus niet doen.

Sotteville-sur-mer

Maar we naderen de zee, vanaf Fontaine-le-Dun wordt het landschap weer mooier. We komen in de vallei van de Dun en dalen tot aan zee bij St Aubin-sur-mer, waar we stoppen op een grote, verlaten parking achter de betonnen zeedijk met links en rechts van ons witte krijtkliffen. Mooi om te overnachten, toch rijden we nog even verder om boodschappen te doen en zo komen we in Sotteville-sur-Mer terecht. Op een mooi plein met kerk, bakker, mini market en café parkeren we voor de nacht. 's Morgens wandelen we tot aan zee, tot aan de krijtrotsen. Een smalle doorgang met een steile trap voert naar beneden. De trap ooit aangelegd voor de vissers van Sotteville, in de oorlog vernietigd en nu terug bereikbaar voor de ruigere toerist. Het smalle keistrand ligt bezaaid met grillige kleiklompen, die regelmatig uit de witte krijtkliffen eroderen . Dus zeker geen strand voor zachte zonaanbidders. Wel indrukwekkend wild, landschap om te over leven.

Info Sotteville
Sotteville-sur-Mer is een kleine gemeente van zowat 400 inwoners gelegen in het Franse departement Seine-Maritime (regio Haute-Normandie). Van Saint-Aubin-sur-Mer over Sotteville naar Veules-les-Roses loopt door de weilanden en langs de krijtrotsen het wandelpad GR21.
Bronnen en referenties