Verzachtende kaasjeskruiden

Echte heemst / Althea officinalis

Ook de kaasjeskruiden staan in volle bloei. Groot-, vijfdelig-, Mauritaans kaasjeskruid en echte heemst. De wit, roze tot paarse bloemen kunnen nu geoogst worden, interessant om een mooie, smakelijke en werkzame bloementhee te fabriceren eventueel samen met echte kamille, koningskaars en korenbloem. Echte slijmstofplanten en dus vooral goed voor de luchtwegen.

Het slijm in planten zit daar niet voor niks. Het houdt vocht vast, geeft bescherming en is reservevoedsel voor de plant. In de mens kunnen deze plantenslijmen ons eigen slijm een beetje vervangen. Ze beschermen onze huid en slijmvliezen tegen uitwendige prikkels en zijn daardoor ontstekingswerend en hoestdempend.

Naast hun werking op de luchtwegen, worden ze vooral voor maag en darmen gebruikt. Enerzijds absorberen ze vocht en gifstoffen waardoor ze zuiverend zijn en diarree kunnen genezen, anderzijds zijn het zachte laxativa. Slijmstofplanten hebben dus een regulerend effect op de darmmotiliteit. Ook op de geïrriteerde huid kunnen deze planten verzachtend werken, vooral voor de rijping van abcessen zijn warme cataplasma, van lijnzaad bijvoorbeeld, bijzonder geschikt.

Naast hun farmacologische werking hebben mucilaginosa ook een technische functie bij het bereiden van theemengsels. Het zijn smaakcorrigentia, ze hebben het vermogen een zure smaak te verzachten of de scherpte van etherische oliën en bitterstoffen te verdoezelen. Daarbij remmen ze de opname van o.a. bitterstoffen, waardoor deze minder agressief zijn en langer werkzaam blijven.
Chemisch gezien zijn plantenslijmen vooral polysacchariden met een hydrofiel, watervriendelijk karakter. Het zijn verbindingen die in water oplossen of opzwellen en zo viskeus worden met als gevolg een volumevermeerdering. Het zwelvermogen is dan ook een kwaliteitsmaat voor de verschillende slijmstofplanten.
Om de viscositeit te behouden, worden deze planten het liefst bij lage temperaturen gedroogd en verwerkt. Dit betekent dat vooral maceraten (koude aftreksels) gebruikt worden als thee.

Maar er is meer. Sommige slijmstoffen hebben blijkbaar ook specifieke immuunmodulerende werking.  Polysaccharides obtained from certain plants have been reported to have immunomodulatory properties. As a consequence of these reports the aim of this study was to investigate some immunomodulatory properties of water extracts of Alcea rosea L. (ARE), Malva sylvestris L. (MSE) and Salvia libanotica L.  ARE appeared to boost the antibody response to EA, but had no effect on IL-4 and gamma-interferon gene transcription. MSE and SLE appeared to have no effect on anti-EA antibody production, but enhanced IL-12 and gamma-interferon gene transcription. MSE appeared to switch off, and SLE had no effect on, IL-4 transcription.In conclusion, it appears that ARE is a B-lymphocyte polyclonal activator, and MSE and SLE are macrophage and T helper-1 (Th-1) activators.
Phytother Res. 2008 Dec;22(12):1599-604.  The effects of Alcea rosea L., Malva sylvestris L. and Salvia libanotica L. water extracts on the production of anti-egg albumin antibodies, interleukin-4, gamma interferon and interleukin-12 in BALB/c mice

Meer info. https://wetenschap.infonu.nl/scheikunde/24632-slijm-is-fijn-genezende-stoffen-in-de-plant.html en https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/alternatief/22584-de-tuin-als-huisapotheek-heemst-en-kaasjeskruid.html