Een kruidige wandeldag in Belvaux bij Han sur Lesse. Mijn lievelingswandeling maar ook een lesdag, seizoensdag van de herboristenopleiding. Voorlopig alleen maar wat foto's en verder zomaar botweg een opsomming van de voornaamste planten die we gezien, gevoeld, geroken en geproefd hebben. Niet waar, proevers van dienst?
in de helling bij toorts en vogelmelk |
En verder dalen, klimmen, kruipen, snuffelen en gekrast worden
op mijn magische rots |
Wilde weit |
adderwortel : Polygonum bistorta (rose wortel, looistofplant)
akkerviooltje : Viola arvensis
amandelwolfsmelk : Euphorbia amygdaloides
aronskelk : Arum
bedstro : Galium odoratum
bosaardbei : Fragaria vesca
bosanemoon : Anemone nemorosa
bosbingelkruid : Mercurialis biennis
bosviooltje : Viola riviniana
bosvogelmelk : Ornithogalum pyrenaicum (zeldzaam)
cypreswolfsmelk : Euphorbia cyparissias
daslook : Allium ursinum (voor de bloedvaten)
engbloem : Vincetoxicum hirundinaria
erwt : Pisum sativum
fraai hertshooi : Hypericum pulchrum
gamander : Teucrium chamaedrys
gele dovenetel : Lamiastrum galeobdolon
gewoon nagelkruid : Geum urbanum (kruiden voor de darmen)
glad walstro : Galium mollugo
grote klis : Arcticum lappa (kruid voor huid en haar)
guichelheil : Anagallis arvensis
helmkruid : scrofularia nodosa (kruiden tegen aambeien)
hertswortel : Libanotis montana(zeldzaam)
hondsroos : Rosa canina (vitamine C rozebottel)
jeneverbes : Juniperus communis
kalkaster : Aster linosyris (zeldzaam)
koningskaars : Verbascum thapsus
korenbloem : Centaurea cyanus
kruisbladwalstro : Cruciata laevipes
luzerne, alfalfa : Medicago sativa (eetbare scheuten)
meidoorn : Crataegus (kruid voor het hart)
moerasspirea : Filipendula ulmaria (kruid voor de gewrichten)
muurpeper : Sedum acre
rapunzelklokje : Campanula rapunculus
reuzebalsemien : Impatiens glandulifera (niet inheems)
salomonszegel : Polygonatum
sint-janskruid : Hypericum perforatum
sleedoorn : Prunus spinosa
echte sleutelbloem : Primula species
springzaad : Impatiens balsamina
tripmadam : Sedum rupestre, Sedum reflexum
trosvlier : Sambucus racemosa
vrouwenmantel : Alchemilla vulgaris (kruid voor de vrouw)
wilde tijm : Thymus serpyllum
wilde weit : Mélampyrum arvense (zeldzaam)
En dan toch maar wat info over die exclusieve hertswortel op zijn magische rots.
English: Moon Carrot (Mooncarrot)
Français: Libanotis des montagnes
Deutsch: Heilwurz
Wetenschappelijk: Seseli libanotis (Libanotis montana)
Familie: Schermbloemenfamilie, Apiaceae
Hij groeit op zonnige, meestal vrij open plaatsen op droge, kalkhoudende grond. Heeft in Belvaux zowat zijn meest Noordelijke groeiplaats door de gunstige ligging op onze warme rots.
Verwonderlijk is wel voor ons herboristen dat deze hertenwortel en verwanten al door Dodonaeus in zijn CruydtBoeck uit 1554 uitvoerig vermeld werd.
1644 Vlaams: Libanotis (Tweede vruchtbaere) [Herstwortele (Swarte)]
1616 Latijn: (Libanotis fructifera altera)
1554/1557: Herstwortel [= Hertswortel] (swerte), Hirtzwurtz (schwartz), Libanotis, Libanotis alterum genus, Rosmarin, RosmarinusDat ander gheslacht heeft eenen hooghen gheknoopten steel ghelijck die Venckel/ daer aen wassen bladeren/ den Kervel oft Scheerlinc bladeren schier gelijck maer meerder/ breeder/ ende dicker/ op tsop van den stelen wassen die croonen voortbringhende witte bloemkens/ ende als die vergaen zoo volghet welrieckende saet naer dat breet es den sade van Angelica schier ghelijck. Die wortel es van buyten swert van binnen wit/ met hayr boven becleet van ruecke ghelijck herfst oft wieroock/ rieckende
Dese gheslachten van cruyden met hueren saden ende wortelen sijn werm ende drooch tot in den tweeden graedt/ verdeylende/ sceydende ende afvaghende van natueren.
- En ook 'Cracht ende werckinghe' blijken bijzonder uitgebreid te zijn:
- Die wortelen van Libanotides met wijn ghedroncken/ doen water maken/ ende verwecken die natuerlijcke cranckheyt der vrouwen/ sy ghenesen die pijne ende weedom in den buyck ende helpen den ghenen die van slanghen ende fenijnnighen ghedierten ghebeten sijn.
- Tsaet van Libanotis es oock tot den selven gebreken goet/ ende daer en boven dienet seer wel tot die vallende sieckten ende alle verouderde coude ghebreken van der borsten/ het gheneest oock die geelsucht met peper ghedroncken/ sonderlinghe dat saet van den tweeden gheslachte/ want dat ander saet dat Cachrys heet en es niet goet van binnen inghenomen aenghesien dattet met sijn heete scerpicheyt die keele rouw maeckt.
- Die bladeren van desen cruyden ghewreven stelpen dat bloeyen van die speenen/ versueten die cloven ende sweeringhen ontrent tfondament/ ende maken rijp ende morwe alle coude oude herde gheswellen daer op gheleyt.
- Tsap van den cruyde ende wortelen met huenich vermenght maeckt het tghesichte scerp/ ende verclaert die duyster ooghen daer in ghedruypt.
- Die drooghe wortelen met huenich vermenght suyveren die vuyle sweeringhen ende doen die herde ghezwellen sincken ende sceyden.
- Tsaet met olie vermenght es goet den ghenen die den cramp hebben oft verreckt sijn/ ende doet sweeten om tlichaem ghestreken.
- Tselve saet met meel van dravick ende azijn vermenght versuet die pijne van tfledercijn daer op gheleyt.
- Tselve saet gheneest ende suyvert oock die quade witte drooghe scorfticheyt/ met seer scerpen azijn vermenght ende daer op ghestreken.
- Dat saet dat Cachrys heet/ beneempt dat loopen ende vloeyen van den ooghen opt voorhooft ghestreken.