Posts tonen met het label Lyme. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Lyme. Alle posts tonen

dinsdag, december 06, 2022

Kaardenbol, geschiedenis en Lyme

Aan zijn grote stekelige hoofdjes met daarin lila bloemen is de Grote kaardenbol, Dipsacus fullonum, in de zomer goed te herkennen. Ook de stekelige bladeren en stengels vallen direct op, terwijl het stagnerende regenwater in de vergroeide bladvoeten een uniek verschijnsel is in onze flora. De plant staat vaak in ruigten, maar ook wel in bermen en op de hellingen van dijken.

In de westerse planten- en volksgeneeskunde is er op het eerste zicht weinig melding van het gebruik van de kaardenbol. De wortel werd gebruikt, verpulverd als zalf, bij scheurtjes en fistels aan de anus. Pas de laatste jaren is de plant bekend geraakt als mogelijk medicijn tegen de ziekte van Lyme.

Het uitwendig gebruik van de insecten, die verdrinken in het waterbekken van de bladerenkrans, wordt ook als remedie tegen de vierdaagse koorts, een soort van malaria-koorts, aanbevolen. Opmerkelijk is dat we hier al een vermelding van het gebruik van de plant bij een vorm van malaria tegenkomen, weliswaar uitwendig en meer spiritueel dan fysiek.

Gebruik in het verleden

De Griekse arts ,farmacoloog en botanicus Dioscorides (circa 40-90 na Christus) schreef in zijn vijfdelige encyclopedie “De Materia Medica”:”de wortel dsie met wijn of azijn fijngestampt wordt tot de consistentie van een waszalf bereikt is, geneest scheurtjes aan de aars en fistels.”

Vooral vermeldenswaardig in de geschiedenis van het medicinale gebruik van kaardenbol bij Hildegard von Bingen (1098-1179). Deze Duitse benedictijnse abdis schreef in haar boek “Buch von den Planzen” (Liber simplicis medicinae), 'wanneer men gif gegeten of gedronken heeft, dient men het hoofd, blad en wortel van de cardo te verpulveren of in een spijs of drank tot zich te nemen'. In moderne terminologie is er hier een eerste maal sprake van de sterk ontgiftende werking van de kaardenbol. Volgens haar werkt het poeder gemengd met vet ook tegen huiduitslag.

Rembert Dodoens, beter bekend onder zijn gelatiniseerde naam Rembertus Dodonaeus (1517 of 1518 – 1585) was een plantkundige en arts uit de Zuidelijke Nederlanden. In zijn “Cruijdeboeck” van 1554 geeft Dodoens er dezelfde indicatie aan als Dioscorides met met nog één bijkomende indicatie 'het genezen van de vierdaagse koorts. ” Die wormkens die men in die bollekens van den Caerden vint sijn goet tseghen die vierdedaechse cortse aen den hals oft arm ghedraghen als Dioscorides scrijft.”\

Leonard Fuchs ( 1501-1566), Duits botanicus en arts en één van de vaders van de botanie, schrijft in zijn “New Kreuterbuch “dezelfde eigenschappen toe aan de kaardenbol als Dodoens.

Hieronymus Bock (1498-1554) was een Duitse botanist en arts die op zijn eigen manier en niet volgens Dioscorides zoals gebruikelijk was, maar door observatie , de planten begon te klasseren op basis van hun eigenschappen. Hij schrijft in zijn Kreuterbuch (1560) dat hij teleurgesteld is in het gebruik tegen de vierdaagse koorts van de wormpjes, afkomstig uit het waterbekken van de plant. De bladeren van de kaardenbol op het hoofd gelegd, zouden de hersenen kalmeren, het sap van het kruid in de oren zou de wormen in de oren doden. De wortel in wijn gekookt en gestampt, zou goed zijn tegen wonden, vooral aan de anus. Er zouden wratten mee verdreven worden alsook zou het water uit het waterbekken helpen tegen vlekken onder de ogen of tegen ontstoken ogen.

Een nieuwe indicatie vinden we bij Gerhard Madaus (1890- 1942) die schrijft dat de Dipsacus sylvestris gebruikt kan worden bij phthisis, longtuberculose.

Recent gebruik

Vanaf ongeveer 2007 werd het gebruik van kaardenbol geherintroduceerd in Europa. Dit was het gevolg van een hype die ontstond na de publicatie van het boek van Storl. De Duitse etnobotanicus Wolf-Dieter Storl beschrijft in zijn boek "Mit Pflanzen verbunden" het gebruik van de Kaardenbol als natuurlijk middel bij de ziekte van Lyme. In 2007 wijdde hij hieraan een heel boek :”Borreliose natûrlich heilen”. Storl had zelf de ziekte van Lyme opgelopen en etnobotanicus zijnde, ging hij op zoek naar middelen om zichzelf te genezen. Het boek werd in 2012 vertaald naar het Nederlands door Willem Jacobs: "De ziekte van Lyme". Via sociale media geraakte het gebruik van kaardenbol tegen Lyme verder verspreid. Tegelijkertijd ontstond er vanuit andere kampen ook tegenstand tegen het boek van Storl omdat het gevaarlijk is om bij een vaststaande borreliose-infectie geen antibiotica te nemen.

Martin Koradi, Dozent für Phytotherapie / Heilpflanzenkunde schreef hierover een ganse persmededeling (Pressemitteilung vom 10.08.2007) en debatteerde online met mensen die het boek van Storl hardnekkig verdedigden.

Matthew Wood en William LeSassier over de kaardenbol

Storl zelf, haalde zijn inspiratie uit het boek van Matthew Wood, “The book of herbal wisdom” dat voor de eerste maal verscheen in 1997. Wood baseerde zijn gebruik van de Dipsacus sylvestris op de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) en op de ervaringen van collega-herboristen. Hij ontmoette William LeSassier, een Amerikaanse bekende herborist (1948-2003) die de kaardenbol gebruikte op basis van de indicaties van de TCM. Kaardenbol was één van LeSassier’s favoriete planten en hij had er een uitgebreide ervaring mee. Hij gebruikte de kaardenbol als remedie voor gewrichten die gescheurd of beschadigd waren. Lesassier baseerde zijn gebruik van kaardenbol op de TCM die een soortgelijke Dipsacus gebruikten namelijk de Dipsacus japonicus.

Wood zocht dan verder naar gegevens over het gebruik in de TCM en kwam uit op het boek van Dan Bensky’s “Chinese Herbal Medicine, Materia Medica”. Hier vinden we dat Dipsacus japonicus tonisch is voor de nieren- en de leveressence , hij staat vermeldt onder de kruiden die de Yang tonifiëren. Nier- en lever essentie verwijst niet naar de organen zelf maar wel naar energetische systemen. Wood legt voor de eerste maal een link naar gebruik bij de ziekte van Lyme. De ervaringen met het gebruik van de Dipsacus sylvestris die Wood beschrijft in zijn boek “The book of herbal wisdom” zijn eerder anekdotisch. Hij beschrijft vijf gevallen waarin er een genezing plaats vond. In het verleden was dit de enige manier waarop medicinaal gebruik van een plant kon ontstaan.

Ondertussen ontstond er een gans internetplatform voor het gebruik van kaardenbol vooral door de verspreiding via de sociale media van de successen met kaardenbol. Ik zou zeggen..... word vervolgd.

Referentie. Eindwerk herboristen opleiding over kaardenbol 

maandag, november 23, 2020

Kaardenbol en de ziekte van Lyme

Resten van kaardenbollen, zowel de droge stengels als de nieuwe rosetten, vinden we hier genoeg langs de grinderige oevers van de Maas.
 
De wortels van de plant hebben pas de laatste jaren een nieuw geneeskrachtig leven gekregen, al werd die zelfde wortel al eeuwen geleden in apothekersboeken beschreven. De wortel was in de apotheek bekend als Radix Dipsaci en werd als urine- en zweetafdrijvend middel gebruikt. Slaan we Petrus Nijlandt (1682) op, dan vinden we nog vele recepten voor allerlei ziekten en kwalen. Vooral het water dat in de stengelomvattende bladeren bleef staan werd voor huid en ogen geadviseerd. ‘Voor roode ende schemerende oogen, Placken ende Sproeten des aengesichts, Vergadert het water/ ’t welck tusschen twee Kaerdenbladeren behouden wordt/ ende wascht u daer mede dickwils.’ Later, in de achttiende eeuw, vinden we het verzamelde water aangeprezen als schoonheidsmiddel en 'wel om het gelaat vrij te maken van sproeten en vlekjes; het verjongde het gelaat'. Misschien toch eens uitzoeken in welke mate dit water cosmetisch gebruikt zou kunnen worden. En zouden de insecten die in het water verteerd worden daar een rol in spelen. Een vliegjesthee?

Kaardenbol wordt hedendaags vooral toegepast bij de behandeling van de ziekte van Lyme. 

Borrelia, de Lyme bacterie, is een spirochete bacterie dit wil zeggen dat het lichaam spiraalvormig is en ontworpen voor het boren in weefsel zoals gewrichten, organen, en zelfs bot. Terwijl ze begraven zitten in het weefsel van ons lichaam, zijn de spirocheten slim verborgen en buiten het bereik van o.a. antibiotica en het immuunsysteem. Kaardenbol beschikt mogelijk over de capaciteit om de spirocheten te vinden en ze de bloedbaan in te sturen, waar andere medicijnen ze vervolgens kunnen aanvallen en verzwakken of uitroeien. 

Toepassing van kaardenbol als Lymekuur

Kaardenbol kan effectief zijn bij alle soorten Lyme en ook tegen co-infecties. Ook bij aandoeningen die op een Lyme infectie gelijken. Nodig is een tinctuur (30% alcohol), gemaakt van verse wortels die geoogst worden aan het eind van het eerste groeiseizoen. Als de wortels niet geoogst worden na het eerste groeiseizoen maar doorgroeien dan verliest de Kaardenbol haar kracht. In een vroeg infectiestadium kan Kaardebol toegepast worden als een kuur van 40 dagen, aan te vullen met veel drinken, ontzurings- en ontgiftings- middelen en orgaan- ondersteuning. 

Gebruik

Startkuur van 6 weken: start met één druppel in de ochtend en één druppel in de middag. Op dag twee komt er één druppel 's avonds bij. Dag drie 2 x daags 2 druppels, dag vier 2 x daags 3 druppels, dag vijf 2 x daags 4 druppels en dag zes 2 x daags 5 druppels. Daarna 3 x daags 5 druppels. Drink 2 liter zuiver water en/of zuivere kruiden thee bijvoorbeeld brandnetelthee, echt guldenroede of vlierbloesem.

Lees ook https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/dipsacus-kaardebol