Posts tonen met het label barbarakruid. Alle posts tonen
Posts tonen met het label barbarakruid. Alle posts tonen

dinsdag, januari 10, 2023

Winters voedsel: Barbarakruid

Het barbarakruid Barbarea vulgaris behoort tot de kruisbloemenfamilie. De donkergroene glimmende bladeren zijn ook in de winter goed zichtbaar en goed eetbaar. Pittig maar ook bitter van smaak. 

Barbarakruid. De plant is vernoemd naar de Heilige Barbara wier feestdag we vieren op 4 december. De legende gaat als volgt: Barbara bekeerde zich tot het christendom tegen de zin van haar heidense vader. Toen zij haar geloof niet wou afzweren, werd zij opgesloten en vervolgens door haar vader onthoofd. Die zou dan kort daarna dood gebliksemd zijn. De Nederlandse – en volksnaam verwijst wellicht naar geneeskrachtige eigenschappen van de plant. In de literatuur vinden we het gebruik van barbarakruid tegen verwondingen. Bij Dodoens lezen we: “Dit cruyt suyvert oock die vervuylde wonden ende sweeringhen/ ende neempt dat overtollich vleesch daer op gheleyt oft tsap daer af daer in ghedruypt”. Barbara is wegens haar opsluiting de patroonheilige van de gevangenen, de beiaardiers, de architecten enz. maar ook van de wapendragers en allen die met kruit en wapens werken. Die zouden meer dan anderen blootgesteld worden aan verwondingen. Ook in de Franse (Herbe de Saint Barbe) en Duitse naam (Barbarakraut) wordt verwezen naar deze heilige.

Professor Munting schrijft in de Naauwkeurige beschryving der aardgewassen uit 1696: Het Nasturtium hyemale, of Winter-Kers, is droog en warm in de tweede graad. In Wijn gezoden, en daar van gedronken, vermag alles, wat hier boven van de Hof-Kers is gezegt. Is noch daar beneevens zeer goed teegens de Steen der Nieren en Blaas: ook tot geneezing van alle Fistelen, en loopende Gaten. 't Zap, uyt de bladeren geparst, en daar meê gegorgeld, verdrijft de Squinantie, of het Keelgezwel; ook andere gebreeken der Keel.

Barbarakruid bevat net zoals waterkers, radijs en veldkers scherpsmakende mosterdolieglycosiden, stoffen die lekker en gezond zijn en zelfs in de winter vers te vinden zijn en dus interessant zijn om in ons voedsel te verwerken. Enkele Engelstalige suggestie ook voor Vlamingen geschikt.

  • Young leaves are consumed raw or cooked like spinach.
  • Young leaves are chopped up finely and added to salads.
  • Older leaves can be used as a potherb but they are rather strong and are best cooked in one or two changes of water.
  • Young flowering stems are harvested before the flowers open and cooked like broccoli.
  • Basal leaves are edible early spring; they can be chopped up and added to salads like rucola, which has a similar tang.
  • You can dry the leaves to make tea.