Posts tonen met het label zalf. Alle posts tonen
Posts tonen met het label zalf. Alle posts tonen

maandag, maart 11, 2024

Goudsbloemzalf

Er zijn veel goede redenen waarom het de moeite waard is om je eigen zalf van goudsbloemen te maken.
Enerzijds weet je, als je de zalf zelf hebt gemaakt, precies welke ingrediënten erin zitten en kun je dus synthetische of onnodige stoffen uitsluiten.
Zelfgemaakte zalven zijn ook een prima manier om je huid op een natuurlijke en gezonde manier te verzorgen, zonder dat je je toevlucht hoeft te nemen tot dure producten uit winkel of apotheek. Door de zalf zelf te maken, kun je bovendien geld besparen en je huid op een natuurlijke manier verzorgen.
En misschien is olie of zalf maken een therapie op zich! Een ritueel. Het is ontspannend. Het is ook een fijne manier om bewust de tijd te nemen voor jezelf en je eigen gezondheid.

Het effect van goudsbloem
Goudsbloem ( Calendula officinalis ) is een van de bekendste geneeskrachtige planten in de natuurgeneeskunde. Het wordt al eeuwenlang gewaardeerd om zijn effectieve eigenschappen. Goudsbloembloemen bevatten tal van actieve ingrediënten die een positief effect hebben op de huid.
De belangrijkste actieve ingrediënten die uit het olie-extract kunnen worden gewonnen zijn de etherische olie, de triterpeenalcoholen en de carotenoïden [1]. Deze laatste zijn verantwoordelijk voor de kleur van de bloemen.
De ontstekingsremmende, antibacteriële en antioxiderende eigenschappen van deze ingrediënten maken calendula-olie (en de zalf) tot een ideaal huismiddeltje voor de huid [1]. Ook zou de zalf huidveroudering tegen kunnen gaan.

Wat zeggen Commissie E, ESCOP en HMPC over goudsbloem?
De goudsbloembloemen zijn beoordeeld door Commissie E, ESCOP en HMPC en worden aanbevolen voor uitwendig gebruik bij ontstekingsveranderingen in de slijmvliezen van mond en keel, evenals bij slecht genezende wonden.

Hoe calendulazalf op de juiste manier te bereiden: stapsgewijze instructies
Het is heel gemakkelijk om zelf goudsbloemzalf te maken en profiteer van de vele positieve eigenschappen van de geneeskrachtige plant. Met de volgende stap-voor-stap instructies kunt u uw eigen goudsbloemzalf bereiden.

Ingrediënten
  • 100 ml biologische olijfolie
  • 2 theelepels gedroogde goudsbloembloemen (van de apotheek of natuurvoedingswinkel)
  • 12 g bijenwas van hoge kwaliteit
materiaal
  • een pot en een glas dat in de pot past (voor een waterbad)
  • een zeef om te filteren
  • een houten of glazen stokje om te roeren
  • een leeg, gesteriliseerd zalfpotje
  • Etiket en pen om te schrijven
voorbereiding
  • Stap 1: Doe de goudsbloembloemen en de biologische olijfolie in een glas en plaats dit in een waterbad op laag vuur. Zorg ervoor dat alle bloemen bedekt zijn met olie. Roer indien nodig met het houten of glazen staafje. 
  • Stap 2: Laat de bloemen 1 uur weken in warme olie. Zorg ervoor dat het glas niet rammelt of danst in de pot, anders wordt de watertemperatuur te hoog.
  • Stap 3 : Zet na 1 uur het vuur uit. Je kunt de bloemen een nacht in de olie laten trekken. Bedek het glas hiervoor met wat keukenrol of een stuk stof.
  • Stap 4: Doe de volgende ochtend de olie in de zeef en knijp de bloemblaadjes goed uit. Ik gebruik een kleine lepel om de bloemen in de theezeef te drukken.
  • Stap 5: Doe de gefilterde olie terug in het glas, plaats het terug in het waterbad en voeg 10 -12 g hoogwaardige bijenwas toe. Meer was maakt de zalf vaster.
  • Stap 6: Smelt de bijenwas in de olie. Door steeds opnieuw te roeren, kun je dit proces een beetje versnellen.
  • Stap 7 : Zodra de was is gesmolten, kunt u uw vloeibare zalf in het schone, gesteriliseerde zalfpotje gieten. Laat de zalf volledig afkoelen voordat u het deksel erop draait.
  • Stap 8: Etiketteer het ten slotte en je goudsbloemzalf is klaar!

Het belang van bijenwas in calendulazalf
Bijenwas is een belangrijk bestanddeel in goudsbloemzalf en heeft tal van positieve eigenschappen voor de huid. Enerzijds zorgt het ervoor dat de zalf een stevige consistentie heeft en anderzijds versterkt de was de barrièrefunctie van de huid. Hierdoor wordt het binnendringen van vuil, bacteriën en andere ongewenste stoffen voorkomen.
Daarnaast verbetert bijenwas de celregeneratie, heeft het een antibiotische werking en verbetert het de elasticiteit van de huid, waardoor de huid zachter en soepeler wordt.

Gebruik voor goudsbloemzalf
De ontstekingsremmende en wondhelende effecten van goudsbloem maken de zalf tot een prachtig huismiddeltje voor in het medicijnkastje.

Mogelijke toepassingen

  • Snij- en schaafwonden
  • Zonnebrand en huidirritatie
  • droge huid
  • Insectenbeten
  • Behandeling van littekens
Let op: Als u grote, diepe, pijnlijke en geïnfecteerde wonden of eczeem, allergische huidreacties en zonnebrand met blaren heeft, gebruik dan geen goudsbloemzalf zonder eerst een arts of alternatief arts te raadplegen. Als er enige verslechtering optreedt tijdens het gebruik van de zalf of als de symptomen de eerste 3 dagen na gebruik niet verbeteren, dient u ook een arts of alternatief arts te raadplegen.

Bewaren van uw zelfgemaakte goudsbloemzalf
  • Schoon werken en aanbrengen en correcte opslag zorgen ervoor dat de goudsbloemzalf zo lang mogelijk meegaat.
  • Bewaar de zalf op een donkere, koele, droge plaats, bijvoorbeeld in een kast in een gang of koele badkamer.
  • Gebruik een schone, droge lepel om de zalf uit het potje te halen. Gebruik nooit je vingers om de zalf rechtstreeks uit het potje te halen; zo komen er ziektekiemen in de zalf!
  • Zorg ervoor dat de zalf niet in contact komt met water of vocht om schimmelvorming te voorkomen.
  • Gebruik de zalf niet als deze ranzig of onaangenaam ruikt of een ongebruikelijke kleur heeft. Dit kan een teken zijn dat het bedorven is. De zalf heeft meestal een rijke gele tot oranje kleur.


vrijdag, februari 16, 2024

Vogelmuur, onkruid of superfood?

Vogelmuur is met paarse dovenetel, kleine veldkers en straatgras een echte pioniersoort op ruderale terreinen. In een zachte winter groeit vogelmuur gewoon door en kan aan het eind van de winter grote lichtgroene plakkaten vormen van kleine frisse blaadjes en dunne stengels. Goed voor de grond en goed voor mens en dier, want eetbaar en geneeskrachtig. In het voorjaar is het een van de eerste smakelijke planten waar we van kunnen genieten. Door hun milde smaak en delicate bladeren zijn ze een goed ingrediënt in talloze gerechten. Tegelijkertijd is vogelmuur een echte krachtpatser voor onze gezondheid dankzij het gehalte aan inhoudsstoffen!

Vogelmuur ( Stellaria media ) behoort tot de anjerfamilie ( Caryophyllaceae ). Hij komt vooral voor in Europa, Azië en Noord-Amerika langs bermen, in velden, in bossen en tuinen. Hij geeft de voorkeur aan voedselrijke grond en behoort tot de zogenaamde stikstofplanten.
De geslachtsnaam Stellaria (Latijn voor asterisk, ster ) is afgeleid van de vorm van de witte bloemblaadjes. 
Vogelmuur wordt ook beschouwd als een weerindicator, de bloemen gaan pas 's morgens open als er die dag mooi weer wordt verwacht [2].

De buitengewone vitaliteit van deze plant komt ook tot uiting in zijn agressieve, zeg maar assertieve groei, hij wortelt overal waar de stengelknopen de grond raken. Tuinders beschouwen het daarom als een bijzonder hardnekkig onkruid dat bovendien resistent is tegen veel herbicide. Hoewel hij de neiging heeft de gezaaide gewassen te overgroeien, kan hij vanwege zijn korte wortels ook gemakkelijk worden uitgetrokken. Maar ook in de tuin kan het nuttig zijn omdat het de grond vochtig houdt, wat vooral bonen en tomaten waarderen.

Effecten van vogelmuur
Vóór de middeleeuwen werd vogelmuur niet als medicinale plant gebruikt. In de Middeleeuwen werden ze vooral gebruikt voor huidziekten en om wonden te behandelen. Tegenwoordig wordt dit kruid onderzocht op de volgende mogelijke toepassingen (zie literatuur):
  • ontstekingsremmend
  • anti-oxidant
  • antimicrobieel
  • wondgenezend
  • verlaagt de bloedsuikerspiegel en het teveel aan bloedvetten
  • stimulerend op de stofwisseling
  • lever beschermend
  • vermindert angst
In de volksgeneeskunde worden de bladeren van vogelmuur gebruikt voor allerlei soorten ontstekingen, tegen reuma, virale en bacteriële infecties, bij de behandeling van luchtwegaandoeningen en uitwendig om jeuk te behandelen en als verkoelend kompres. Het wordt ook traditioneel gebruikt voor ziekten van de nieren, lever, hart en longen, evenals voor neurologische indicaties.  Vogelmuur! Het lijkt wel een wonderplant.

Wat zit er in vogelmuur? Inhoudsstoffen.
  • Saponinen / zeepstoffen
  • slijmstoffen
  • Anthrachinonen
  • Flavonoïden (bijvoorbeeld rutine) en carotenoïden
  • Fytosterolen
  • Vitaminen: A, B 1 , B 2 , B 3 , C en E
  • talrijke mineralen zoals calcium, kalium, silica, magnesium, ijzer en zink
  • talrijke aminozuren [4]
Medicinaal gebruik van vogelmuur
Therapeutisch wordt gebruik gemaakt van het vogelmuurkruid ( Stellariae mediae herba ) of de bladeren ( Stellariae mediae folia) .

Vogelmuur als thee of nog beter als smoothie
Voor inwendig gebruik kan een thee worden bereid: giet 250 ml kokend water over 2 theelepels vogelmuur en laat dit 10 minuten trekken. Een kopje hiervan kan meerdere keren per dag worden gedronken.
De thee kan vooral ook uitwendig gebruikt worden voor kompressen. Bij huidproblemen zoals geïrriteerde en ontstoken huid, jeuk of insectenbeten wordt vogelmuur vaak gecombineerd met gelijke delen smalle weegbree. 

Recept voor zalf voor vogelmuur
Het gebruik van een zalf met vogelmuur kan geschikt zijn als begeleidende behandeling bij huidproblemen zoals psoriasis, eczeem, puistjes en jeuk.

Ingrediënten
  • 1 handvol verse vogelmuur
  • 250 ml olijf- of amandelolie
  • 20 gram bijenwaskorrels
  • 50 g sheaboter of cacaoboter
Was de vogelmuur, dep hem droog, snij hem in kleine stukjes, doe hem in een afsluitbare bokaal en giet de olie erover. Sluit de container en laat deze 1-2 weken in het donker bij kamertemperatuur staan, waarbij u dagelijks schudt. Zeef vervolgens de olie en giet deze in een glas. Verhit het potje olie in een pan met water. Voeg de bijenwaspellets en de shea- of cacaoboter toe en roer tot de was en boter zijn gesmolten. Vul het vervolgens in zalfpotjes.  Als je geen fan bent van zalven, kun je het koude olie-extract ook direct gebruiken. Nog eenvoudiger ook. Ook het gemixt groen kan uitwendig alsa kompres gebruikt worden.

Vogelmuur in de keuken
Vogelmuur kun je uitstekend gebruiken als soepkruid of als malse groente. Ik heb ze leren kennen en waarderen als een uitstekend verteerbare groente die goed verwerkt kan worden in salades, pesto’s, groentemixen of soepen. De smaak is mild en doet denken aan jonge spinazie. Vanwege de mogelijk irriterende saponinen wordt soms aangeraden om er geen grote hoeveelheden van te eten. Maar er is niets mis met een handjevol in een salade, soep of pesto.
Het vers geperste sap van vogelmuur is vanwege de mineralenrijkdom van de plant uitstekend geschikt voor een behandeling (3 maal daags 1 eetlepel gedurende 4-6 weken). Vooral in het voorjaar zijn er ook tal van andere kruiden die prachtig gecombineerd kunnen worden met vogelmuur. 

Mijn recept voor een pesto van vogelmuur
Ingrediënten
  • 2 handjes vogelmuur (fris uitziende, bovengrondse delen)
  • 1 handvol brandnetelblaadjes en jonge, smalle weegbreeblaadjes
  • knoflook naar smaak, peper en zout
  • olijfolie
Hak de kruiden en de look fijn of doe ze direct in een blender. Voeg ca. 100 ml olijfolie toe en breng op smaak met peper en zout. Giet het in gesteriliseerde potjes en doe er een klein laagje olijfolie bovenop.
Als je hygiënisch hebt gewerkt, is de pesto buiten de koelkast, mits donker bewaard, minimaal een half jaar houdbaar. Pas op voor schimmelvorming! Je kunt de pesto verfijnen met Parmezaanse kaas, pijnboompitten of soortgelijke noten, waardoor het een sterker aroma krijgt. Maar let wel, dit verkort de houdbaarheid enigszins!

Recept voor een salade met vogelmuur
Ingrediënten
  • 3 handjes vogelmuur
  • 1 handvol paardenbloembladeren en rucolablaadjes
  • een paar blaadjes hondsdraf of wat dovenetelkruid voor extra aroma
  • een paar paardenbloem- en madeliefjesbloemen voor het oog als eetbare decoratie
Hak de kruiden grof, breng op smaak met appelciderazijn en olijfolie, zout en peper. Strooi de bloemen over de salade. Ik voeg graag feta en een paar cocktailtomaatjes toe aan de salade.
Als je geen regelmatige eter bent van wilde salades, raad ik aan om de hoeveelheid wilde kruiden in de salade langzaam te verhogen. Omdat het gebruik van wilde planten je stofwisseling en spijsvertering op gang kunnen brengen! 

Conclusie
Belangrijke biologisch actieve verbindingen zoals flavonoïden, saponinen, flavonoïden aglycon, tanninen, alkaloïden, fenolische verbindingen, fenolische zuren, triterpenoïden en antrachinon zijn aanwezig in vogelmuur. Vogelmuur is bovendien rijk aan eiwitten en 16 essentiële aminozuren. Ook bevat het mineralen zoals calcium, ijzer, kalium, zink en vitaminen. Verschillende ruwe extracten, zuivere verbindingen en formuleringen vertoonden therapeutische werkzaamheid zoals anti-obesitas, anti-diabetisch, ontstekingsremmend, antischimmel, anti-oxidant, maagkrampen en huidinfectie. 

Literatuur
Madaus G. Lehrbuch der biologischen Heilmitte; Abt. 1: Heilpflanzen; Bd. 1. Leipzig: Thieme; 1938. 2609 ff. Im Internet: Lehrbuch der biologischen Heilmittel / von Gerhard Madaus ; Abt. 1: Heilpflanzen; Bd. 1 (tu-braunschweig.de) am 12.02.2024
Oladeji OS, Oyebamiji AK. Stellaria media (L.) Vill.- A plant with immense therapeutic potentials: phytochemistry and pharmacology. Heliyon 6; 2020: e04150  Pharmacological assessments of different parts of S. media authenticated its anti-inflammatory, antioxidant, antimicrobial, anti-obesity, antidiabetic, anxiolytic and antileishmanial activities. The pronounced pharmacological activities of S. media could be linked to the ethnopharmacological beliefs.
Singh R et al. Stellaria media Linn.: A comprehensive review highlights the nutritional, phytochemistry, and pharmacological activities. Journal of Herbmed Pharmacology 2022; 11(3): 330-338  The findings revealed the presence of protein, vitamins, minerals, and secondary metabolites such as flavonoids, phenolic compounds, saponins, alkaloids, pentasaccharides, phlobatannins, and sitosterol. Extract and compounds displayed various pharmacological activities such as anti-inflammatory, anti-fungal, anti-bacterial, anti-obesity, anti-diabetic, anti-oxidant, anti-anxiety, antileishmanial, and anti-hepatitis.




maandag, september 18, 2023

Hoestzalf met tijm

Een hoestzalf? Eens wat anders.... en een goede aanvulling van een hoestsiroop.  Zelf hoestzalf maken heeft veel voordelen. Het belangrijkste voor mij is dat het een heel eenvoudige manier is om je gezondheid in eigen hand te nemen
. Daarnaast is het roeren van een zalf ook leuk en is het fijn om met je handen iets te creëren. Het is natuurlijk ook een groot voordeel dat ik door het zelf te maken zelf kan bepalen welke ingrediënten ik op mijn huid aanbreng en welke niet. Dit maakt het gemakkelijk om synthetische materialen te vermijden. 

Het effect van tijm.
Tijm ( Thymus vulgaris ), oorspronkelijk afkomstig uit Mediterrane landen, dankt zijn werking vooral aan de etherische olie (waaronder thymol en carvacrol), de labiaatlooistoffen (waaronder rozemarijnzuur) en de flavonoïden (vooral apigenine) [1]. Het verbetert het immuunsysteem [2]. De tannines hebben onder meer een antibacteriële, slijmvliesafdichtende en ontstekingsremmende werking. Deze eigenschappen maken tijm ook tot een geschikte geneeskrachtige plant bij verkoudheid of hoest. De flavonoïden hebben antioxiderende en celbeschermende eigenschappen. 

Wat zeggen Commissie E, ESCOP en HMPC over tijm?
Volgens Commissie E kan tijmkruid inwendig worden gebruikt voor catarre van de bovenste luchtwegen, evenals voor symptomen van bronchitis en kinkhoest. Deze applicatie wordt ook vermeld door ESCOP. Het bevestigt ook uitwendig gebruik bij slechte adem en ontstekingen van het mondslijmvlies. Het HMPC heeft tijmkruid geclassificeerd als een traditioneel geneesmiddel dat slijmoplossend werkt en helpt bij verkoudheidshoest.

Maak je eigen hoestzalf met tijm – zo werkt het
Ingrediënten
  • 100 ml biologische amandelolie (alternatief biologische olijfolie)
  • 8 g of meer verse tijmtakjes
  • 9 g bijenwas
Materiaal
  • een pot en een glas dat in de pot past (voor een waterbad)
  • een zeef om te filteren
  • een houten of glazen stokje om te roeren
  • een leeg, steriel zalfpotje (100 ml)
  • Etiket en pen om te schrijven
Stapsgewijze voorbereiding
  • Stap 1 : Doe de tijmtakjes en biologische amandelolie in een kleine pot en plaats deze in een waterbad op laag vuur. Als het glas begint te bewegen, moet de temperatuur lager worden gezet.Zorg ervoor dat alle bladeren bedekt zijn met olie. Roer indien nodig met het houten of glazen staafje.
  • Stap 2 : Laat de tijm nu 1 uur in warme olie weken. Zorg ervoor dat het glas niet rammelt of danst in de pot, anders wordt de watertemperatuur te hoog.
  • Stap 3 : Zet na 1 uur het vuur uit. Laat de tijmtakjes een nacht in de olie trekken. Bedek het glas met wat keukenrol of een stuk stof.
  • Stap 4 : Doe de volgende ochtend de olie met de blaadjes in de zeef en knijp ze er goed uit. Ik gebruik een kleine lepel om de bladeren in de theezeef te drukken. Er moet ongeveer 80 ml olie-extract overblijven.
  • Stap 5 : Doe de gefilterde olie terug in de pot en plaats deze terug in het waterbad. Voeg de bijenwas toe en laat deze smelten in de olie. Door steeds opnieuw te roeren, kun je dit proces een beetje versnellen.
  • Stap 7 : Zodra de was gesmolten is, roer je alles nog eens goed door. Vervolgens kunt u de vloeibare zalf in het schone potje gieten. Om de levensduur van de zalf te verlengen, spoelt u het potje af met een beetje alcohol met een hoog percentage en laat u het drogen. Laat de zalf volledig afkoelen voordat u het deksel erop draait.
  • Stap 8 : Label er ten slotte een etiket op (productiedatum en ingrediënten) en je zelfgemaakte hoestzalf met tijm is klaar!
Tips voor bewaren en houdbaarheid
Schoon werken, aanbrengen en correct bewaren zorgen ervoor dat de tijmzalf zo lang mogelijk meegaat. Zorg er daarom voor dat je zalf altijd op een koele en donkere plaats bewaart. Het hoeft niet in de koelkast. Een kast in een vrij koele gang of badkamer is voldoende.
Je moet ook een propere en droge lepel gebruiken om de zalf uit het potje te verwijderen. Zo voorkom je dat ziektekiemen via je vingers in de zalf terechtkomen en deze besmetten. Stop met het gebruik van de zalf als de geur of kleur verandert of als deze ranzig begint te ruiken. Dit kunnen tekenen zijn dat het bedorven is.

Toepassing van tijmzalf
Tijmzalf kan niet alleen verlichting bieden bij hoest, maar ook bij verstopte neus, loopneus en bronchitis. Om dit te doen, wrijf je meerdere keren per dag en voordat je naar bed gaat over je borst en bovenrug. Als u een verstopte, rode neus heeft, balsem dan de buitenkant van uw neus ermee. Ik smeer ook graag een kleine hoeveelheid rond het neusgat.
Mits er geen allergieën zijn voor één van de ingrediënten, kan tijmzalf ook gebruikt worden bij kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven.

Als een verkoudheid, hoesten.... langer dan 3 dagen aanhoudt, dient u een arts of alternatieve arts te raadplegen. Als u de volgende symptomen ervaart, moet u onmiddellijk uw arts of alternatief arts raadplegen: koorts boven 39 °C, ernstige hoofdpijn, braken, stijve nek, pijn op de borst, ophoesten van etterende afscheiding (bleek, groenachtig of bruinachtig van kleur).

Literatuur
[1] Teuscher E. Medicinal spices.  Stuttgart: medpharm GmbH Scientific Publishers; 2006
[2] Stern S, Helga Ell-Beiser H. Phytotherapie in Theorie und Praxis. 1. Aufl. Aarau und München: AT-Verlag; 2022
[3] Baudoux D. L’aromathérapie. Edition Amyris; 2009