Als ik de dikke witte prei, blinkend in de supermarkt zie liggen, moet ik aan Hildegard von Bingen denken. Een rare hersenkronkel lijkt het wel, maar blijkbaar ligt het beeld van prei in mijn hersens naast dat van Hildegard en voor een herborist is dat niet zo vreemd, vooral omdat deze middeleeuwse heilige, prei zomaar vergif noemt. Ze schrijft:
'... rauw gegeten is zij slecht en verderfelijk, als een giftig en nutteloos kruid, omdat zij het bloed en de verrotting en de sappen van de mens in het tegendeel verandert. Ze zou dan die opgefokte prei uit de supermarkt eens moeten zien.
Voor mij is prei zeker geen vergif, vroeger werd deze groente de 'asperge van de armen' genoemd. Goed klaar gemaakt is prei inderdaad een delicatesse en qua voedingswaarde staat ze mogelijk zelfs boven de asperge. Het is niet bekend waar de prei oorspronkelijk vandaan komt, we weten echter wel dat ze al tweeduizend jaar vóór onze jaartelling door de Egyptenaren werd gebruikt om brandwonden en beten te verzorgen. We weten ook dat prei bij de Grieken en Romeinen een belangrijke plaats onder de geneesmiddelen innam. Plinius verhaalt dat keizer Nero sommige dagen alleen maar prei at om een 'mooiere stem' te krijgen.
En nog niet zolang geleden diende prei ter bestrijding van allerlei ongemakken. Uit ervaring wisten de mensen dat prei diuretisch, slijmoplossend, antiseptisch en verzachtend is, vandaar dat ze in talrijke theerecepten gebruikt werd. Voor inwendig gebruik: bij zwaarlijvigheid, nierziekten (nierontstekingen, niergruis), ingewandsstoornissen (diarree, enteritis, dysenterie), heesheid en hoest:
drink zoveel als u wilt preiwater dat in de vorm van een afkooksel verkregen wordt door 3 uur lang 10 preien te koken op 3 liter water. Een oud recept, lijkt wel geconcentreerde soep.
Een ander volks recept bij niergruis, urineretentie en diabetes:
1 kg witte stukken van de prei fijnsnijden; in 2 I goede, witte wijn zo lang koken tot de helft van het vocht verkookt is; zeven; elke ochtend op nuchtere maag gedurende 1 maand 1 wijnglas hiervan drinken; Bij verkoudheden, hoest, heesheid, bronchiale pijn hielp de volgende siroop:
een paar preien zo lang in water laten koken tot ze bijna gaar zijn; zeven; goed uitdrukken door een schone doek; honing toevoegen; van de zo verkregen siroop 's morgens en 's avonds een eetlepel innemen Veel van deze recepten zijn eerder soep dan thee, tenminste als je honing, suiker en wijn weglaat.
Een andere ouderwetse en nogal vreemde toepassing was... veel preisoep eten als je per ongeluk speld, naald of spijker had ingeslikt. Heb ik zelf natuurlijk nog niet uitgetest maar is in het verleden blijkbaar met succes toegepast. Mogelijke verklaring: de vezels met veel slijmstoffen omhullen de scherpe voorwerpen en voeren ze via natuurlijk weg af.
Ook eelt en andere huidverhardingen verdwijnen als we er 's nachts een kompres opleggen van geprakt preiblad dat 24 uur in azijn getrokken is.
Als je al die toepassingen bekijkt is het duidelijk dat prei een typische slijmstofplant is, verzachtend en week makend voor luchtwegen, darmen en huid. Dat slijm voel je ook als je een prei doorsnijdt. En of je al deze oude (obsolete?) middeltjes zo maar klakkeloos moet gebruiken? Zeker niet, maar het zou wel handig zijn om gewone groenten ook als medicijn te gebruiken. Goedkoop, veilig en altijd bij de hand.
Lees ook
http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/86628-prei-groente-en-geneeskruid.html
