De Pompoenfamilie met zijn meer dan 900 soorten en zijn immense veelvormigheid is voor mij een mooi voorbeeld van samenwerking tussen mens en plant. Een samenwerking in al zijn schoonheid maar ook in al zijn absurditeit. Kijk maar naar de pompoenmarkten, de wedstrijden voor de grootste, de zwaarste en de raarste. Pompoenen laten zich blijkbaar gemakkelijk en graag (?) manipuleren. Hebben zij daar zelf ook wat voordeel van? In elk geval, worden ze zolang ze de mens amuseren, tot voedsel dienen en als medicijn nuttig zijn, door de homo sapiens ijverig voort geplant.
Geschiedenis van het pompoengebruik
Op grond van archeologische vondsten lijkt het er op dat pompoenen al 5000 jaar voor onze jaartelling in Peru en Mexico gekend waren. De echte Cucurbita pepo, als Amerikaans gewas, is bij ons natuurlijk pas bekend geraakt na de ontdekking van Amerika. Maar voor die tijd zijn er wel Kalesbasachtigen in gebruik geweest in Europa. Reeds Dioscorides vermelde de fleskalebas als groente. Uitwendig adviseerde hij het vruchtvlees als compres om de koorts te verlagen, tegen gezwellen en tegen jicht. Walahfrid Strabo (808 – 849) bezong in zijn ‘Hortulus’ de vrucht van de kalebas als middel tegen nier- en blaasproblemen. Misschien de eerste aanwijzing voor ons hedendaags gebruik. En ook Hildegard (1098 – 1179) prees haar ‘Kurbesza’ aan als een gezond gewas. Platearius ‘Book of Simple Medicines", circa 1470 wordt geciteerd in Liber de natura rerum door Thomas van Cantimpré , ‘Cucurbita, ut dicit Platearius, frigida est et humida, sed satis in hiis qualitatibus temperata, is koud en vochtig, maar vrij gematigd in deze eigenschappen. Het is een kruid dat in het bijzonder in warme gebieden voorkomt......tegen verstopping van de lever, tegen abcessen van het ademhalingsapparaat in de borst en van andere ledematen helpt kalebas gekookt in scherpe stoffen of ook wel geroosterd.
Pompoen gezond
Pompoenen zijn rijk aan caroteen, provitamine A, dat een belangrijke rol speelt bij de gezondheid van het oog, de huid, botten en slijmvliezen. Pompoenen bevatten ook een grote verscheidenheid aan fytochemicaliën die ze een anti-diabetische, antischimmel-, antibacteriële, hypotensieve en ontstekingsremmende werking geven.
De zaden bevatten twee eiwitten, namelijk alpha-moschin en beta-moschin, waarvan is bewezen dat ze helpen tegen infecties veroorzaakt door drie schimmelsoorten: Botrytis cinerea, Fusarium oxysporum en Mycosphaerella arachidicola. Andere studies hebben aangetoond dat pompoenen effectief zijn tegen Candida albicans, de boosdoener achter ziekten zoals spruw- en schimmelinfecties.
Pompoenen bevatten eiwitgebonden polysacchariden die beschermen tegen diabetes door het verhogen van de insuline, het verlagen van de bloedsuikerspiegel en het verbeteren van de glucosetolerantie. Er wordt aangenomen dat deze eiwitten voorkomen dat de insuline-producerende bètacellen in de alvleesklier vernietigd worden. Het polyamine in de groente bevordert ook de gezondheid van de pancreas.
Daarnaast heeft pompoen eten veel voordelen voor het hart. De groente bevat fyto-oestrogenen, met name secoisolariciresinol, die de cholesterol verlagen. Deze fytochemische stof bevordert ook de gezondheid van het hart door de vorming van nieuwe bloedvaten.
Pompoensoep
- 1 oranje Hokkaido-pompoen
- 1 teentje knoflook
- 2 kleine uien
- 8 blaadjes salie
- 1 liter bouillon
- olijfolie
- peper en zout
- veel curry
- wilde planten veldkers, vogelmuur.....
Bereiding
- Verwarm de oven voor op 200 °C. Snij de pompoen in partjes. Doe ze in een bakblik. Overgiet met olijfolie en kruid met peper en zout. Zorg dat alle pompoenstukjes goed ingesmeerd zijn en dat ze genoeg ruimte hebben in het bakblik. Leg de salie erbij.
- Rooster de pompoen 40 minuten in de oven tot hij gaar is en goudbruine randjes heeft.
- Pel de uien en snij ze in stukken. Fruit de ui in olie op zacht vuur. Voeg een snufje zout toe. Laat 15 minuten stoven tot de ui lekker ruikt.
- Pel en snipper intussen de knoflook en voeg die op het einde toe aan de ui. Doe er de stukken pompoen bij.
- Overgiet met bouillon tot alles net onderstaat in je soeppan. Laat even doorkoken en laat 15 minuten sudderen.
- Mix de soep met een staafmixer. Breng op smaak met peper, zout, curry en eventueel andere smaakmakers.
- Doordat de uien rustig de tijd krijgen om te stoven, komt hun zoete karakter naar boven. Ook de geroosterde pompoen geeft de soep een zalige, zoete umami-smaak. Serveer dit soepje daarom met een lekkere zuur-zoute topping, zoals geitenkaas of wat yoghurt, in combinatie met een crumble van nootjes en pompoenpitten.
Wetenschappelijk onderzoek
Cucurbita moschata is rich in dietary fiber, vitamin A, vitamin C, and vitamin E. It is also rich in manganese, magnesium, and potassium, which are essential for the human body. Jun et al. (2006) also found that Cucurbita moschata contains large amounts of pectin, mineral salts, carotene, vitamins, and other substances that are beneficial to human health. It is well-suited for patients with hypertension, coronary heart disease, and hyperlipidemia, and is especially beneficial for elderly, obese, and hypertensive people.
In the past few decades, many researchers have studied Cucurbita moschata, and have found that Cucurbita moschata has many medicinal applications, such as deworming, anti-diabetes, antibacterial, anticancer, and anti-obesity properties (Caili et al., 2006; Jacobo-Valenzuela et al., 2011b). With the popularization of pumpkin cultivation, this variety of pumpkin has gradually entered people’s field of vision, especially in traditional medicine, because of its rich bioactive substances and medicinal value, researchers have focused on this plant. In the study of bioactive substances, many epidemiological studies have been carried out, which have stimulated a number of animal model, cell culture studies and clinical trials designed to test this pharmacological actions (Caili et al., 2006)
Anti-obesity
Hossain et al. (2018) evaluated the potential anti-obesity properties of fermented Cucurbita moschata extract, and the results showed that the extract inhibited the mRNA expression of fat genes (PPARγ, C/EBPα, C/EBPβ, C/EBPγ, and SREBP-1C) in mice. They concluded that the fermented Cucurbita moschata could be used as a potential drug to control obesity. Lee et al. (2012) isolated dehydrodiconiferyl alcohol (DHCA) from a water-soluble extract of Cucurbita moschata. DHCA can inhibit the DNA binding activity of C/EBPβ, thus inhibiting the proliferation of mitotic clones, and can also directly inhibit the expression of fat production regulators in 3T3-L1 and primordial embryonic fibroblasts
Anti-diabetic
In recent years, many studies have shown that Cucurbita moschata has a variety of health effects; among them, the research on its effect on diabetes has attracted much attention. The pulp and seed of Cucurbita moschata showed hypoglycemic activity in both normal animals and tetraoxopyrine-induced diabetic rats.
Two novel tetrasaccharide glyceroglycolipids (QGMG-3, QGMG-2) were extracted from Cucurbita moschata and found to reduce the blood sugar level of diabetic mice significantly. These glyceroglycolipids could be used as a candidate drug for the treatment of type II diabetes (Jiang and Du, 2011).
Anticancer activity
Cancer treatment is very difficult, and most cancers are still not completely curable. The main reason is that cancer has the properties of infinite replication and diffusion transfer. As such, it poses a massive challenge to researchers and medical professionals. It has been found that the risk of cancer can be reduced by consuming more vegetables and fruits (Craig, 1997).
Preliminary research on both a crude extract of Cucurbita moschata and several purified components such as proteins and polysaccharides showed that these components in Cucurbita moschata have anticancer effects on melanoma, leukemia, etc. However, there is a lot of uncertainty, as while some researchers found that boiled pumpkin juice can significantly inhibit the occurrence of cancer cells, others found that fresh pumpkin juice can enhance the growth of cancer cells (Caili et al., 2006; Ito et al., 1986; Xia et al., 2003). Through case reference studies and hospital-based comparisons, it is concluded that regular intake of pumpkins, and regular exercise can reduce the risk of cancer of stomach, intestine, lung, and breast cancer (Huang et al., 2004). Xia et al. (2003) extracted a new type of ribosome-inactivating protein (RIP) designated Moschatin from mature Cucurbita moschata seeds and purified it to homogeneity. They concluded it is a type 1 RIP and found that this ribosome-inactivating protein can effectively inhibit the growth of M21 melanoma cells.
Alongside that, increasing the intake of lycopene, α-carotene, β-carotene, β-cryptoxanthin, lutein, and zeaxanthin can reduce the risk of prostate cancer, available by eating more tomatoes, pumpkin, spinach, watermelon, and citrus fruits (Jian et al., 2005).
De rode besjes zijn over het algemeen goed voor ziekten die met het bloed en het hart te maken hebben. Dioscorides beschreef 2000 jaar geleden al dat het eten van meidoornbessen goed is tegen diarree en dat het menstruatie inperkte. Verder zei hij dat het goed was voor het hart. In de Middeleeuwen werd deze plant gebruikt bij slapeloosheid, duizeligheid, pleuritis (longvliesontsteking), jicht, diarree en bloedingen. In de 16de eeuw schreef men meidoornbessen voor om overvloedige menstruatie te remmen. In de 17de eeuw meende men dat de vruchten goed zouden zijn voor het hart en aderverkalking zouden tegen gaan. En ook in de 19de eeuw werd de plant regelmatig gebruikt om zijn hartversterkende eigenschappen. 
