Winterse eik Quercus robur

Winterse bomen trekken mij het meest aan. Ze geven zich letterlijk en figuurlijk bloot. Vooral de eik valt mij aan het eind van de winter extra op. Stoer en toch teder. Kwetsbaar klaar om aan een nieuw groei-jaar te beginnen. Het moment om hem aan te raken. Niet om hem te omhelzen maar om deze Quercus met één hand stevig aan te raken of om er met je rug, wervel tegen wervel rechtop tegen aan te leunen.

Onze oude eik in Bretagne

De Romeinen noemde de eik al quercus. "Robur" staat voor kracht en sterkte en heeft onder andere betrekking op het harde hout van deze boom, maar ook op zijn inwendige kracht die hij aan de mens doorgeeft. Waar de naam eik van afkomstig is is niet duidelijk. Op IJsland, waar bijna geen bomen groeien, wordt elke boom met het woord "eik" aangeduid.

De indrukwekkende eik stond vanouds bij alle volkeren in hoog aanzien. De diep wortelende, met het water verbonden eik trok de meeste blikseminslagen naar zich toe. Dat is waarschijnlijk de reden waarom hij werd gerekend te behoren tot de God van de bliksem, de hoogste godheid: bij de Grieken tot Zeus, bij de Romeinen tot Jupiter, bij de Germanen tot Donar en bij de Kelten tot Tanaris. Omdat de eik de bliksem aantrekt wordt bij onweer gezegd: "Eiken moet je wijken, beuken moet je zeuken." Ook vrouwelijk godheden werden toegewezen aan de eik, de voedselbrenger: Ana of Dana, de Keltische oermoeder, openbaarde zich in de eik, en voor veel dieren is de eik zowel hun huis als hun bron van voedsel.

De heilige eik was de plaats voor bijeenkomsten; daar werd recht gesproken of werd de goden om raad gevraagd. Als onder de eik een onwaarheid werd gesproken kwam er onheil over de gemeenschap of groeiden er geen eikels meer aan de eik; eikels waren waardevol als vervanger van meel en als varkensvoer. Onder de eik werden geloftes afgelegd en Socrates zwoer al "bij de eik". De Engelse koning plantte bij zijn kroning deze sterke boom. Bij de Kelten was de eik de poort van het oude naar het nieuwe jaar, waarbij het nieuwe jaar overigens begon met de zomerzonnewende.
De hoog opgroeiende en diep wortelende eik verbindt de bovenwereld met de onderwereld en was daarom voor vele volkeren een orakelboom. De priesteressen en druïden hoorden het orakel spreken in het ruisen van de bladeren. Als wereldboom steunde de machtige eik de hemel en voorkwam dat deze op de aarde neerstortte. De volkeren van vroeger waren dan ook ontzet toen veroveraars als Caesar of missionarissen de heilige eiken gingen kappen.

Meer over de eik. https://sites.google.com/site/kruidwis/planten-van-a-tot-z/quercus-eik