maandag, januari 15, 2018

Winterse plantenkracht

Wolfsmelk wordt hij genoemd. Stoere winterse kracht zoals hij daar glimmend staat op dat stort- en pisplekje in de Lespagnestraat  van Hastière. Om jaloers op te zijn, niet op dat onderkomen groeiplekje maar wel op zijn overlevingskracht. Deze kruisbladige wolfsmelk herinner ik mij vooral van veel vroeger uit de groentetuin van mijn ouders. Hij groeit graag op wat zwaardere verstoorde grond en omdat hij de reputatie had om mollen uit de tuin houden, werd hij gedoogd in de propere groententuintjes van vroeger.

Wolfsmelksoorten bevatten allemaal wit melksap dat enigszins giftig is, soms zelfs dodelijk giftig en daar heeft hij dan ook zijn naam wolfsmelk aan te danken. Melk zo gevaarlijk als een wolf.  Dat planten met wit, giftig en irriterend melksap ook in magische rituelen en heksenzalven gebruikt geweest zijn, hoeft ons niet te verwonderen. Giftig en opvallend sap heeft altijd tot de verbeelding gesproken.

De wolfsmelksoorten worden in het Latijn Euphorbia ge­noemd en volgens Plinius is deze naam afgeleid van Euphorbius, de lijfarts van koning Juba II, koning van Mauritanië die rond 50 voor Christus leefde. Deze arts nam al proeven met wolfsmelk om te zien op welke wijze deze plant in de geneeskunde gebruikt zou kunnen worden. Een andere verklaring voor de naam is dat deze een samenstelling is van de woorden eu = goed en pherbos = voeden. Het gedroogde melksap werd in vroeger eeuwen namelijk ook gebruikt ter genezing van tbc-patiënten Tot een tiental jaren geleden werd onder de naam eu-phorbium nog wel gedroogd melksap in de apotheek verkocht.

Dodonaeus vermeldt nog dat 'De goochelaars en bedriegers van bedelaars plegen hun aanzicht en ganse huid met dit sap te bestrijken om melaats of melaats te schijnen, maar wachten zich wel dat ze dat er niet lang op laten blijven'. Medelijden opwekken door er ziek of onderkomen uit te zien, helpt dat nu nog?







Geen opmerkingen: