Onooglijke winterse resten van bescheiden maar wel bijzondere planten. Planten met een geheim. Maar.... hebben niet alle planten een geheim?
Op de kam tussen Weris en de vallei van de Aisne vinden we nog één groenglimmende bladpol van de beekpunge. Een ereprijsje, zijn vertederende hemelsblauwe bloemen zijn nu niet aanwezig maar het glimmend blad valt wel op in het grauwgrijs en bruin van december. Geen bekend geneeskruid deze beekpunge maar in het verleden toch veel gegeten, bevat veel vitamine C en glucosinolaten en die worden nu alom geprezen om hun beschermende en antioxidante werking. Al in de 16de eeuw werd Veronica beccabunga samen met lepelblad tegen scorbuut gebruikt.
Dodonaeus schrijft: De Nederduitsers noemen dit gewas waterpunghen en beeckpunghen en dikwijls naar de Duitse naam Becabunga, de Hoogduitsers Bachbungen en Bungen’.
Bachbungen bij Bock, Punge bij Hildegard, Pfungen, Ponge, Punghen. Het Latijnse beccabunga betekent mondpijn, de plant werd gebruikt bij scheurbuik, is ook scherp in gebruik. Beccabunga is in Vlaams beckpungen: mondpijn, vanwege de scherpte van de bladeren die vroeger gegeten werden in salades. Beccabunga werd in Duits Bachbunge, vandaar komt een verbastering in woord tot beek, - beke, - of bekekruid. ‘Deze waterpungen worden ook in salade gegeten als de waterkersen en worden ook zeer nuttig en goed gehouden om de eigen ziekte van de Duitse landen die aan de zee palen en scheurbuik genoemd wordt te genezen en op dezelfde manier gebruikt zoals men de waterkersen plag in te geven. Dan ze zijn van krachten en werking zwakker en slapper dan de waterkers.
De bladeren van deze waterpungen met wijn gedronken zijn goed tegen de koude plas en druppelplas en tegen de schurft van de blaas van binnen en vooral als het met de wortels van asperges ingenomen worden.
De bladeren van dit kruid worden ook met olie en azijn gegeten en zijn een goede en bekwame spijs voor diegene die slecht water lossen en van het niergruis ziek zijn. Hetzelfde zegt Dioscorides en Egineta van de Cepeaea ook.
Waterpungen, als Tragus betuigt, worden veel gebruikt van de paardendokters om de gezwellen te verdrijven en te genezen de schurft en nijdigheid van de paarden.
En ja ook nu worden zulke eenvoudige ouderwetse plantjes door moderne wetenschappers onderzocht. A new phenylethanoid triglycoside in Veronica beccabunga L Besides the expected iridoid glucosides aucubin and catalpol as well as three known esters of the latter, Veronica beccabunga (brooklime) was shown to contain five carboxylated iridoid glucosides, namely gardoside, mussaenosidic acid, 8-epiloganic acid, arborescosidic acid and alpinoside. In addition to these compounds, the plant contained salidroside and a previously unknown caffeoyl phenylethanoid glycoside (CPG) which we have named chionoside J. The structure was elucidated mainly by 1D and 2D NMR spectroscopy to be 2 ''-(beta-glucopyranosyl)-plantamajoside.
De stof salidroside lees ik en dat is een hoofdbestanddeel van mijn lievelingsadaptogeen Rhodiola. Mogelijk dus toch een versterkend kruid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten